Żurawina to roślina o sporym potencjale, która swoje zastosowanie znalazła nie tylko w medycynie naturalnej, ale też w dietetyce. Suszona żurawina stanowi smaczny dodatek do wypieków, deserów na zimno, owsianek czy musli. Od dawna znane są też wartości odżywcze żurawiny i to właśnie one sprawiły, że żurawina suplement diety wybierana jest często w celach wsparcia zdrowia. Jakie są właściwości żurawiny i kiedy warto wprowadzić ją do diety?
Najczęściej wykorzystywane gatunki to żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon) i żurawina błotna (Vaccinium oxycoccos), jednak ta pierwsza jest powszechniejsza i częściej spotykana w produktach wspierających. Wśród cennych substancji występujących w tej roślinie wyróżniamy:
Żurawina najbardziej znana jest ze swojego działania na układ moczowy i to właśnie w przypadku zapalenia pęcherza moczowego i cewki moczowej stosowana jest najczęściej. Oprócz tego zawarte w niej składniki sprzyjają utrzymaniu dobrej kondycji układu immunologicznego, jak również mogą wspomagać leczenie infekcji górnych dróg oddechowych.
Większość badań, dotyczących stosowania żurawiny skupia się właśnie na wspomnianym w poprzednim akapicie wpływie tej rośliny na układ moczowy człowieka. Żurawina stanowi jednak także bogate źródło składników odżywczych, mających właściwości antyoksydacyjne, a to oznacza, że owoce te mogą sprzyjać hamowaniu szkodliwego działania wolnych rodników, które odpowiedzialne są między innymi za podwyższenie poziomu stresu oksydacyjnego oraz przedwczesne procesy starzenia.
Istnieją pewne doniesienia mówiące o tym, że żurawina może sprzyjać terapii chorób dziąseł, oraz że znajduje swoje zastosowanie w profilaktyce i leczeniu chorób żołądka. Niektórzy badacze twierdzą, iż owoc ten może przeciwdziałać przyleganiu bakterii Helicobacter pylori do ścian żołądka, co redukuje ryzyko rozwoju wrzodów.
Zawarty w żurawinie kwas salicylowy oraz jego metabolit kwas salicylurowy wykazują właściwości przeciwzapalne, a potas sprzyja obniżaniu ciśnienia.
To właśnie wpływ żurawiny na układ moczowy stanowi największy przedmiot badań tego owocu. Skuteczność w tym zakresie opiera się głównie na działaniu przeciwzapalnym tej rośliny. Badania wskazują na dwa mechanizmy, które mogą zapobiegać i sprzyjać leczeniu infekcji układu moczowego. Pierwszym jest zakwaszanie moczu, co utrudnia przetrwanie bakteriom, gdyż nie lubią one kwaśnego środowiska. Drugi opiera się na właściwościach antyadhezyjnych żurawiny. Co to oznacza? Spożywanie żurawiny może zapobiec przyleganiu drobnoustrojów do ścian dróg moczowych, tym samym uniemożliwiając ich rozwój i kolonizację. Dodatkowo żurawina wykazuje działanie moczopędne, a więc przeciwdziała zatrzymywaniu moczu w pęcherzu, przez co zmniejsza się ryzyko rozmnażania bakterii.
Właściwości przeciwbakteryjne żurawiny sprawiły, że bywa ona wykorzystywana w terapii infekcji bakteryjnych, takich jak zapalenie:
Infekcje w układzie moczowym najczęściej spowodowane są przez pałeczkę okrężnicy (Escherichia coli), gronkowce (Staphylococcus saprophiticus, Staphylococcus aureus) lub paciorkowce (Streptococcus haemoliticus, Streptococcus faecalis). Bakterie te produkują toksyny, które prowadzą do uszkodzeń nabłonka dróg moczowych i powodują stan zapalny.
Owoce świeżej żurawiny są bardzo kwaśne, dlatego znacznie częściej jest ona spożywana w innej formie. Popularne są soki z żurawiny, konfitury oraz żurawina suszona, W sprzedaży znajdziemy także żurawinę w tabletkach, czyli kapsułki, zawierające ekstrakt z żurawiny o korzystnych właściwościach. Stosowanie takich preparatów powinno być zgodne z zaleceniem producenta lub lekarza.
Żurawina uznawana jest za owoc względnie bezpieczny, jednak warto poznać zalecane dawki tego surowca. Dla uzyskania korzystnego efektu zaleca się następujące dzienne stosowanie żurawiny:
Z żurawiny można wykonywać różnego rodzaju przetwory, między innymi konfitury, które świetnie sprawdzają się jako dodatek do grillowanych serów oraz różnego rodzaju mięs. Suszona żurawina to świetna opcja do słodkich zdrowych deserów i pożywnego śniadania, jakim jest owsianka.
Wszystkie preparaty i produkty spożywcze z żurawiną należy przechowywać zgodnie z zaleceniami producenta, najlepiej w suchym, chłodnym miejscu. Kapsułki z żurawiną trzymać w lokalizacji niedostępnej dla dzieci.
Teleszko M.: ŻURAWINA WIELKOOOWOCOWA – MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA DO PRODUKCJI BIOŻYWNOŚCI. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 6 (79), 132 – 141.
Gryszczyńska A.: Żurawina amerykańska (Vaccinium macrocarpon) – lek na problemy urologiczne. Przegląd Urologiczny. 2010/11/5 (63), s. 31-40.
BIODIO Sp. z o.o.
ul. Choroszczańska 24
15-732 Białystok
KRS: 0000826666
NIP: 542 337 63 24
REGON: 384489153
