Zbilansowana dieta każdego człowieka powinna zapewniać organizmowi odpowiednią podaż niezbędnych składników odżywczych oraz makroskładników, takich jak białko, węglowodany i tłuszcze. Wraz z witaminami i minerałami związki te są niezbędne człowiekowi do prawidłowego rozwoju, podtrzymania funkcji życiowych i zachowania zdrowia.
Pomimo tego, że wiele osób w dalszym ciągu uważa tłuszcze za coś, czego powinno się unikać, stanowią one najbardziej skoncentrowane źródło energii, dostarczając ok. 9 kcal na każdy ich gram. Tłuszcze to związki, będące źródłem kwasów tłuszczowych, a w nich tzw. NNKT, czyli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Tłuszcze spożywcze dzieli się ze względu na ich budowę chemiczną, a więc:
Kwasy omega-3 zaliczane są do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), a dokładniej do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W cząsteczce omega-3 wiązanie podwójne w łańcuchu węglowym znajduje się przy trzecim, licząc od końca, atomie węgla.
Omega-3 to kwasy tłuszczowe, których organizm ludzki nie wytwarza samodzielnie, dlatego warto zadbać o to, aby dostarczać je z pożywieniem. Dostępne są też suplementy diety, takie jak kapsułki omega-3 lub NNKT w postaci oleju.
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 dzielą się na trzy rodzaje:
ALA – kwas alfa-linolowy – występuje głównie w warzywach liściastych, oleju lnianym, oleju rzepakowym, orzechach włoskich i brazylijskich. Kwas ALA stanowi podstawę do syntezy pozostałych rodzajów Omega-3. W organizmie związek ten przekształcany jest bowiem w inne wielonienasycone kwasy tłuszczowe, np. kwas EPA. Następnie z kwasu EPA powstaje kolejny z rodzajów Omega-3, czyli DHA. Według zaleceń, dzienne spożycie kwasów ALA wynosi 2,22 g na dzień dla diety 2000 kcal.
EPA – kwas eikozapentaenowy – z tej substancji w organizmie powstają między innymi związki, mające wpływ na rozluźnienie mięśni gładkich. Zalecenie dziennego spożycia kwasu EPA u zdrowej osoby dorosłej dla diety 2000 kcal wynosi 0,65 g na dzień.
DHA – kwas dokozaheksaenowy – stanowi element budulcowy błon komórkowych i neuronów kory mózgowej, a także błon komórkowych siatkówki oka. Źródłem tego kwasu są głównie ryby, takie jak: dorsz, tuńczyk, sardynki, halibut. Znajduje się także w olejach roślinnych, owocach morza, tofu, algach czy siemieniu lnianym. Stosowanie kwasu DHA zaleca się kobietom w ciąży, a także paniom, które dopiero planują poczęcie dziecka. Zapotrzebowanie na ten kwas wynosi od 50 do 270 g na dzień u osoby dorosłej oraz od 100 do 130 g na dzień u dzieci. Jest on syntezowany przez ludzki organizm z kwasu EPA.
Kwasy Omega-3 nie są wytwarzane przez organizm człowieka samodzielnie, a jednak ich brak może wiązać się z pogorszeniem samopoczucia i kondycji zdrowotnej. Do objawów niedoboru kwasów Omega-3 zaliczamy:
Należy wziąć pod uwagę, że przyczyny każdego z podanych wyżej symptomów mogą być różne i niekoniecznie muszą być związane z niedoborami kwasów Omega-3. Jeżeli cokolwiek nas niepokoi, warto skontaktować się z lekarzem, aby ustalić przyczynę problemu.
Nadmiar kwasów Omega-3 zdarza się znacznie rzadziej niż ich niedobór. Zazwyczaj do takiej sytuacji dochodzi w przypadku nadmiernej suplementacji, gdyż bardzo trudno jest przedawkować Omega-3 z pożywieniem. Jeżeli jednak tego składnika zgromadzi się w organizmie zbyt dużo, może to wiązać się z pewnymi konsekwencjami dla samopoczucia. Nadmiar kwasów Omega-3 objawia się między innymi:
Podobnie, jak w przypadku niedoborów, także przy nadmiarze wspomniane objawy mogą mieć inne podłoże, dlatego zawsze warto je skonsultować ze specjalistą.
Występowanie kwasów Omega-3 w pożywieniu jest dosyć powszechne, a więc nie powinno być problemu z dostarczaniem tego składnika w jadłospisie. Do najlepszych źródeł Omega-3 zaliczamy:
Oleje roślinne to świetne źródło kwasów ALA, natomiast ryby i owoce morza zawierają spore ilości kwasów EPA i DHA.
Znalezienie odpowiednich suplementów z kwasami Omega-3 nie powinno być trudne, gdyż pojawiają się one nie tylko w aptekach, ale także sklepach medycznych, niektórych drogeriach, a czasem także na półce z lekami w marketach. Warto jednak wiedzieć, jakie suplementy z omega-3 wybrać, aby były najskuteczniejsze.
Stawiając na produkty z Omega-3 warto wybierać sprawdzonych producentów, oferujących produkty z odpowiednią dawką kwasów DHA i EPA, pochodzących z wysokiej jakości źródeł. Jeżeli chodzi o skład takich preparatów, najlepiej decydować się na te, które będą zawierały jak najmniej składników i dodatków, co świadczy o tym, że jest to produkt jak najbardziej naturalny. Zawarty w takim suplemencie olej powinien pochodzić od ryb, żyjących w najczystszym środowisku. Suplementy z kwasami Omega-3 dostępne są najczęściej w formie kapsułek wypełnionych olejem lub też samego oleju do picia.
BIODIO Sp. z o.o.
ul. Choroszczańska 24
15-732 Białystok
KRS: 0000826666
NIP: 542 337 63 24
REGON: 384489153
