NAC odgrywa również znaczącą rolę przy produkcji przeciwutleniaczy, głównie glutationu. Działanie glutationu, a dokładniej szybkie zwiększanie się jego ilości i znacząca poprawa jego przyswajalności, to czynniki, które sprawiają, że NAC staje się coraz powszechniej stosowanym i coraz bardziej cenionym suplementem diety. Co ciekawe, jest znany już od ponad 60 lat, jednak z biegiem lat odkrywane są jego kolejne właściwości.
Na co pomaga NAC?
Jak już wspomnieliśmy powyżej, NAC jest wykorzystywany w przypadku wielu schorzeń i chorób. Są to między innymi:
– zespół policystycznych jajników (PCOS),
– insulinooporność, nierzadko prowadząca do cukrzycy typu drugiego,
– problemy z wątrobą, na przykład jej niewydolnością,
– choroby płucne, w tym zapalenie oskrzeli,
– grypa – zarówno zapobieganie jej, jak i zmniejszenie objawów tego wirusa,
– problemy psychiczne tj. depresja, schizofrenia, zaburzenia afektywne-dwubiegunowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,
– choroba Alzheimera (opóźnianie jej wystąpienia i łagodzenie objawów),
– choroba Parkinsona (opóźnianie jej wystąpienia i łagodzenie objawów),
– problemy skórne, przede wszystkim trądzik,
– zaburzenia snu.
NAC wykorzystuje się również w przypadku złego samopoczucia związanego ze spożyciem nadmiernej ilości alkoholu (potocznie nazywanego kacem) oraz uzależnień, głównie alkoholizmu. Suplementacją n-acetylocysteiną coraz częściej interesują się też osoby aktywne fizycznie – zarówno sportowcy amatorzy, jak i sportowy zawodowi.
Ile brać NAC?
Niezwykłe w NAC suplementach jest to, że są niemalże natychmiast przyswajalne przez organizm. Warto jednak przyjmować je zgodnie z pewnymi wytycznymi, by przyswajalność ta była najlepsza jak to tylko możliwe. N-acetylocysteinę dobrze jest więc suplementować w odpowiedniej ilości. I tak, NAC suplement według wielu źródeł zaleca się przyjmować w ilości od 1 grama do 2,9 gramów w ciągu doby (te informacje pojawiają się w literaturze zdecydowanie rzadziej). Inne źródła mówią o aż 5-6 gramach na dobę (te informacje pojawią się w literaturze zdecydowanie częściej). Jak więc widać, ilość opisywanego aminokwasu, którą powinna przyjmować dana osoba, jest zależna od jej zapotrzebowania, a to może dokładnie określić wyłącznie lekarz.
Kiedy brać NAC?
NAC należy zażywać nie tylko w odpowiednich ilościach, ale także o odpowiednich porach. Jeśli chodzi o porę przyjmowania NAC, najlepsze są godziny poranne, ewentualnie popołudniowe. Nie zaleca się suplementowania N-acetylocysteiny na około 4-5 godzin przed zaśnięciem, gdyż może ona utrudnić zaśnięcie i powodować problemy ze snem. Istotne jest również to, że powinno się ją brać w trakcie posiłku lub tuż po nim. Nie zaleca się stosowania NAC na czczo.
Nadmiar NAC
NAC, jak już zostało wspomniane powyżej, jak każdy inny suplement, można przedawkować. Do najczęściej spotykanych skutków ubocznych wynikających z nadmiaru NAC w organizmie należą przede wszystkim takie dolegliwości jak:
– ból głowy,
– senność,
– mdłości,
– biegunka,
– zaparcia,
– wyciek wydzieliny z nosa.
NAC – przeciwwskazania
NAC suplementy są uznawane przez lekarzy i farmaceutów za bezpieczne środki, jednak – jak w przypadku każdego suplementu – istnieją pewne przeciwwskazania co do ich zażywania. Są to przede wszystkim ciąża i karmienie piersią.
Z czym nie łączyć NAC?
Suplementów NAC nie należy łączyć z niektórymi lekami – głównie z lekami przeciwkaszlowymi i antybiotykami. Jeśli ktoś suplementuje NAC, a zamierza zacząć przyjmować leki przeciwkaszlowe i/lub antybiotyki, należy to skonsultować z lekarzem.
Bibliografia
– Atkuri K.R., Mantovani J.J., Herzenberg L.A., „N-acetylcysteine – a safe antidote for cysteine/glutathione deficiency”, [w:] „Curr Opin Pharmacol”, nr 7(4), 2007, s. 355-359.
– Chmurzyńska A., Jakimiuk A., Kurzawa R., Paszkowski T., Pawelczyk L., Skrzypulec-Plinta V., „Stanowisko zespołu ekspertów na temat zastosowania N-acetylocysteiny w ginekologii i położnictwie”, [w:] „To wiedzieć powinniśmy”, nr 45, 2019.
– Sansone R.A., Sansone L.A., „Getting a Knack for NAC: N-Acetyl-Cysteine”, [w:] „Innov Clin Neurosci”, nr 8(1), 2011, s. 10-14.
