Kwas hialuronowy występuje w organizmie człowieka w postaci soli sodowej, czyli hialuronu sodu. Jego największe stężenie zlokalizowane jest w skórze właściwej, ciele szklistym oka oraz w mazi stawowej. Kwas hialuronowy to polisacharyd – organiczny związek chemiczny, obecny w każdym żywym organizmie. Jest też budulcem naczyń krwionośnych. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego może wiązać nawet ok. 250 cząsteczek wody.
W skórze młodej ilości kwasu hialuronowego są wystarczające, dlatego nie trzeba dostarczać go z zewnątrz. Z wiekiem jednak jego produkcja maleje i zmniejsza się jego zdolność do absorbowania wody, co może wpłynąć niekorzystnie na kondycję skóry i sprzyjać pojawianiu się zmarszczek. Jako składnik mazi stawowej kwas hialuronowy jest buforem mechanicznym, chroniącym komórki przed zgniataniem, jak również sprzyja lepkości mazi i wspomaga rozprowadzanie substancji odżywczych i odżywianie chrząstki.
Jakie zastosowanie ma kwas hialuronowy w kosmetyce?
Do celów kosmetologicznych wykorzystuje się przede wszystkim kwas hialuronowy pochodzenia ksenogenicznego. Początkowo substancję tę otrzymywano w procesie długotrwałej izolacji HA z tkanek zwierzęcych, głównie z:
- Grzebieni kogucich;
- Pępowiny;
- Skóry rekina;
- Gałek ocznych kręgowców.
Szybko jednak zauważono, że ten proces pozyskiwania kwasu hialuronowego ma wiele wad, gdyż uzyskane preparaty często bywały zanieczyszczone substancjami naturalnie występującymi w tkankach zwierząt, takimi jak: białka, kationy metali, pozostałości kwasów nukleinowych. Wiązało się to z mniejszą skutecznością działania kwasu oraz zwiększonym ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznych.
Aktualnie coraz częściej kwas hialuronowy otrzymuje się z hodowli określonych szczepów bakterii. Po raz pierwszy wyizolowano go z bakterii patogennych rodzaju Streptococcus, jednak obecnie wykorzystuje się do tego bakterie niepatogenne, takie jak Streptococcus equi oraz Streptococcus equi zooepidemicus. Otrzymany w ten sposób kwas hialuronowy jest bardzo bezpieczny, nie wykazuje działania uczulającego i może być stosowany przez cały rok.
Kwas hialuronowy w kosmetyce może mieć różną masę cząsteczkową. W przypadku, gdy jest ona niska, produkt charakteryzuje się lepszą przenikalnością do głębszych warstw naskórka, a kiedy jest wyższa – tworzy na skórze specjalny hydrofilm, którego zadaniem jest ochrona przed utratą wody. W kosmetykach często stosuje się mieszankę kwasu hialuronowego o różnych masach cząsteczkowych po to, aby zapewniały one jak najlepsze efekty.
Jakie są rodzaje kwasu hialuronowego?
W branży kosmetycznej wykorzystywane są trzy rodzaje kwasu hialuronowego:
- Kwas wielkocząsteczkowy HMW (High Molecular Weight) – nie przenika do głębszych warstw skóry, ale tworzy na jej powierzchni ochronny film, a także ogranicza parowanie wody;
- Kwas małocząsteczkowy LMW (Low Molecular Weight) – usprawnia przenikanie substancji czynnych, wpływa na jędrność i elastyczność skóry, może sprzyjać gojeniu się ran;
- Kwas ultra małocząsteczkowy ULMW (Ultra Low Molecular Weight) – przenika warstwę rogową naskórka i wnika w głąb skóry, działając na poziomie komórkowym.
Jakie są stężenia kwasu hialuronowego?
Na rynku dostępne są stężenia kwasu hialuronowego od 1% do 5%. Najczęściej dostępne są kosmetyki z kwasem hialuronowym o stężeniu 1% lub 1,5%.
Zawartość procentowa kwasu hialuronowego oznacza stężenie czystej substancji w stosunku do cząsteczek wody, w której zawieszone są cząsteczki kwasu. Jeżeli więc kosmetyk charakteryzuje się 1% stężeniem kwasu hialuronowego, oznacza to, że zawiera 1% czystego HA i 99% wody. Im wyższe stężenie, tym więcej substancji czynnej zawiera dany preparat.
Czy kwas hialuronowy można stosować na twarz?
Wiele kosmetyków z kwasem hialuronowym przeznaczonych jest do pielęgnacji twarzy. Jest to substancja, która występuje naturalnie w ludzkim organizmie, a więc nawet dostarczana z zewnątrz, jest bezpieczna dla skóry. Kwas hialuronowy nadaje się do pielęgnacji całej twarzy (także okolic oczu), jak również szyi i dekoltu.
Czy kwas hialuronowy można stosować na włosy?
Kwas hialuronowy stosowany jest także w formie wcierek, maseczek oraz serum do włosów. Można go stosować samodzielnie lub jako dodatek do gotowej odżywki w celu poprawy nawilżenia włosów i stymulacji ich wzrostu.
Kiedy warto sięgnąć po suplementy z kwasem hialuronowym?
Kwas hialuronowy stosować można nie tylko w postaci kosmetyków, gdyż w niektórych sytuacjach warto pomyśleć o jego suplementacji od wewnątrz. Takie działanie ma również na celu poprawę wyglądu cery, ale nie tylko. Kwas hialuronowy w tabletkach lub proszku stosowany jest także w terapii zwyrodnień stawów. Substancja ta stanowi składnik błony maziowej, w której produkowana jest maź stawowa, odpowiedzialna między innymi za zmniejszenie tarcia oraz zabezpieczenie stawów przed uszkodzeniami. Ze względu na zdolność magazynowania wody przez kwas hialuronowy, suplementy diety z tym składnikiem mogą wpłynąć na poprawę odporności więzadeł.
Suplementy diety z kwasem hialuronowym są więc polecane nie tylko w celu poprawy wyglądu zewnętrznego, ale również dla utrzymania sprawności ruchowej. Dlatego zalecane są sportowcom, obciążającym swój układ nośny podczas intensywnych treningów.
Czym się kierować przy wyborze kwasu hialuronowego do suplementacji ?
Decydując się na zakup suplementów z kwasem hialuronowym, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim cel, jaki chcemy osiągnąć. Inne działanie będą miały suplementy z kwasem hialuronowym na skórę czy włosy, a inne te, stosowane na stawy. Warto zwrócić uwagę na ogólny skład produktu oraz stężenie kwasu hialuronowego, zawartego w suplemencie.
Czytając etykiety, sprawdzimy, czy dany preparat jest bogaty w inne składniki aktywne, mogące wspomóc efekty kwasu hialuronowego oraz jakie zawarto w nim substancje pomocnicze. Pamiętajmy, że im mniej dodatków, tym bardziej naturalny jest suplement.
Bibliografia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_hialuronowy
https://www.topestetic.pl/blog-uroda/kwas-hialuronowy-w-kosmetykach-co-warto-o-nim-wiedziec
https://www.vichy.pl/blog/kwas-hialuronowy-wlasciwosci-i-zastosowanie/vmag60819.aspx
https://bioup.pl/jak-wybrac-dobry-kwas-hialuronowy/
