Związek o nazwie GABA, czyli kwas gamma-aminomasłowy coraz częściej pojawia się w różnych publikacjach związanych z funkcjonowaniem organizmu ludzkiego, a także przyjmowaniem suplementów diety. Odgrywa on dość istotną rolę w wielu procesach zachodzących w ciele człowieka. Czym jest kwas gamma-aminomasłowy, jakie jest jego działanie? Jak wyglądają w przypadku suplementu diety GABA przeciwwskazania do stosowania i możliwe skutki uboczne?
Kwas gamma-aminomasłowy, czy γ-aminomasłowy jest jednym z aminokwasów niebiałkowych odgrywających ważną rolę w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Należy do grupy neuroprzekaźników hamujących jego czynność. Niewłaściwe stężenie GABA w ciele człowieka może zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie.
GABA występuje w różnych obszarach mózgu, głównie podwzgórzu oraz układzie pozapiramidowym. Jest syntetyzowany przez organizm z glutaminianu przy udziale pochodnej witaminy B6, pirydoksyny. Do źródeł GABA w diecie należą produkty spożywcze takie jak zielona herbata czy soja. Kwas gamma-aminomasłowy może nie być produkowany w dostatecznej ilości w organizmie, dlatego wiele osób sięga po suplement diety GABA.
W przypadku neuroprzekaźnika GABA właściwości substancji związane są przede wszystkim z oddziaływaniem na układ nerwowy. W wyniku wzrostu stężenia kwasu następuje otwarcie kanałów jonowych w błonie neuronów przy jednoczesnym napływie jonów chlorkowych do komórek. W wyniku tego następuje hiperpolaryzacja błony komórkowej, ograniczenie pobudliwości komórek nerwowych co wiąże się z zahamowaniem przekaźnictwa impulsów pomiędzy komórkami. GABA może wpływać na sen, koncentrację, nerwicę i wiele różnych procesów. Uczestniczy bowiem w procesach metabolicznych związanych z:
Zwiększony poziom GABA w organizmie może wywierać działanie nasenne i uspokajające, przeciwdrgawkowe, antydepresyjne, a także hipotensyjne i moczopędne. Fizjologiczne działanie GABA jest związane z modulacją transmisji synaptycznej poprzez promowanie rozwoju i relaksacji neuronów. Może zatem działać ochronnie na układ nerwowy, pomagać w zapobieganiu rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, wpływać na poprawę pamięci, funkcji poznawczych.
Regularna suplementacja GABA może być dobry sposobem na wsparcie w redukcji wielu dolegliwości. Należy jednak pamiętać, że przyjmowanie suplementu diety nie zastąpi konsultacji lekarskiej oraz zdrowego trybu życia i zrównoważonej diety. Warto rozpocząć suplementację u osób z problemami ze snem, na przykład cierpiących na bezsenność czy pracujących w systemie zmianowym. Przyjmowanie GABA może sprzyjać lepszej regeneracji w trakcie snu, jak również optymalnej koncentracji w ciągu dnia dzięki redukcji nadmiernego pobudzenia. Suplementacja może także okazać się pomocna w stanach chronicznego stresu, lęku oraz w trakcie leczenia chorób układu nerwowego i w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych. Dodatkowo suplement diety GABA może być stosowany przez osoby budujące masę mięśniową. Może wpływać na przyspieszenie procesów anabolicznych oraz regeneracji mięśni.
Wpływ związku GABA na sen jest prosty. Obniża on aktywność mózgu, zatem może ułatwiać proces zasypiania, co potwierdzają testy. GABA może także wydłużać fazę snu głębokiego, przez co regeneracja jest lepsza. Oczywiście równie ważne jest dbanie o właściwą higienę snu, dzięki której jest on bardziej efektywny.
Odpowiedni poziom GABA w organizmie sprzyja wyciszeniu, obniża aktywność komórek nerwowych, zatem może działać uspokajająco. Dzięki temu GABA na nerwice działa w naturalny sposób, redukując jej przebieg. Może wspierać w leczeniu stanów napięcia nerwowego, ograniczać odczuwanie stresu.
Kwas γ-aminomasłowy wpływa na ograniczanie pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego przez łagodne bodźce. Sprawia to, że odpowiedni poziom GABA sprzyja poprawie koncentracji, przeciwdziałając zbędnemu rozpraszaniu uwagi. Może jednocześnie poprawiać zdolności poznawcze. Z kolei istnieją przypuszczenia, że niedobór kwasu gamma-aminomasłowego może powodować działanie odwrotne – zmniejszenie koncentracji, a nawet obniżenie poziomu inteligencji.
W przypadku preparatów zawierających GABA przeciwwskazania do stosowania nie są wyraźne. Z pewnością w wypadku zażywania leków oddziałujących na układ nerwowy, w szczególności przeciwpsychotycznych, przeciwdepresyjnych albo nasennych zalecana jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem. Warto także po zażyciu GABA nie prowadzić pojazdów mechanicznych i nie obsługiwać maszyn, gdyż suplementacja może wywołać senność.
Jeśli chodzi o GABA suplement skutki uboczne nie należą do poważnych, trzeba jednak stosować preparat z rozwagą, jedynie przez określony czas. Dzięki temu można uniknąć uzależnienia od efektów jego działania. Aktualnie dostępne publikacje naukowe nie wskazują także na poważne skutki uboczne przyjmowania inne niż sporadyczne mdłości, zawroty głowy, uczucie mrowienia czy senności.
BIODIO Sp. z o.o.
ul. Choroszczańska 24
15-732 Białystok
KRS: 0000826666
NIP: 542 337 63 24
REGON: 384489153
