Chmiel, a dokładniej chmiel zwyczajny, należy do roślin konopiowatych. Uprawiany jest przede wszystkim w klimacie umiarkowanym, w tym również w Polsce. Zastosowanie znajduje nie tylko w produkcji piwa, ale również w zielarstwie i medycynie ludowej. To jego charakterystyczne kwiatostany w kształcie szyszek zawierają substancje aktywne, którym chmiel zawdzięcza swoje właściwości.
Właściwości chmielu wiążą się z jego składem chemicznym. W owocach tej rośliny obecne są między innymi olejki eteryczne, aminokwasy, garbniki skondensowane i kwasy goryczowe, czyli pochodne floroglucyny. Poza tym, prozdrowotne działanie chmielu wynika także z zawartości polifenoli, terpenów, chalkonów i glikozydów flawonowych, takich jak katechiny, rutyna czy kwercetyna. Substancje te nadają szyszkom chmielu następujących właściwości:
Olejek i ekstrakt z szyszek chmielu działa przeciwwirusowo i antybakteryjnie. Przypomina swoimi właściwościami antybiotyk, dlatego jest pomocny w leczeniu infekcji. Z kolei obecna w roślinie lupina uspokaja i wycisza, łagodzi stany niepokoju, pomaga walczyć z bezsennością. Chmiel pobudza produkcję estrogenu, dzięki czemu jest nieocenionym wsparciem w okresie menopauzy. Pobudza też wydzielanie soku żołądkowego, eliminuje wzdęcia, usprawnia perystaltykę, jelit i detoksykuje. Działa antynowotworowo, wspomaga regenerację mięśni i łagodzi bóle reumatyczne.
Właściwości antynowotworowe chmielu wynikają z zawartości substancji o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym w szyszkach rośliny. Dzięki nim preparaty z chmielem stanowią nie tylko profilaktykę zachorowania, ale również metodę walki z procesem starzenia się, w tym między innymi z objawami starzenia się skóry. Chmiel wspiera też leczenie infekcji dróg moczowych. Wykazuje działanie rozkurczające na mięśnie gładkie, co jest wykorzystywane również w fitoterapii jako środek pomocniczy przy skurczach i dolegliwościach bólowych.
O tym, że chmiel można jeść, najlepiej świadczy produkcja piwa. W kulinariach można wykorzystywać liście, szyszki i młode pędy rośliny. Te ostatnie w potrawach zastępują szparagi – nadają się do sałatek i zup. Po sparzeniu wolno jest spożywać również liście chmielu. Warto podkreślić, że olejki eteryczne pełnią rolę naturalnego konserwantu, dlatego roślina może przydać się do produkcji domowych przetworów. Poza tym, z szyszek chmielu można przygotować napar do picia. Wystarczy zalać je wodą i gotować przez około 30 minut.
Aby skorzystać z prozdrowotnych właściwości chmielu, nie trzeba uprawiać rośliny samodzielnie ani nawet kupować jej od plantatorów. Całe szyszki chmielu da się nabyć w aptece i sklepach zielarskich – wystarczy zaparzyć je pod przykryciem. Dostępne są również leki i suplementy diety z wyciągami z chmielu. Działają one między innymi uspokajająco i nasennie. Chmiel pojawia się też w preparatach na menopauzę.
Chmiel na sen działa dzięki zawartej w szyszkach lupulinie. Substancja ta hamuje nadaktywność kory mózgowej, a tym samym wycisza i uspokaja. Aby wykorzystać chmiel na uspokojenie, można przygotować herbatkę na bazie naparu z suszonych szyszek rośliny lub sięgnąć po gotowy preparat, który często zawiera też również wyciąg z kozłka lekarskiego. Co ważne, chmiel na wyciszenie sprawdzi się zarówno przy niepokoju, nadpobudliwości i stresie, jak i przy bezsenności.
Chmiel znajduje zastosowanie również w kosmetologii. Bardzo często trafia do składów produktów, takich jak szampony i płukanki do włosów. Zawarte w nim substancje pomagają walczyć z łupieżem, a także wzmacniają strukturę włosów. Olej z chmielu działa przeciwgrzybiczo, dlatego eliminuje przyczynę powstawania łupieżu. Poza tym, wyciągi z tej rośliny pojawiają się również w formułach kremów i balsamów do ciała. Substancje obecne w chmielu działają korzystnie na cerę tłustą, gdyż mają właściwości przeciwłojotokowe. Pomagają również w walce z trądzikiem. W podobny sposób chmiel reguluje także pracę gruczołów łojowych skóry głowy. Jeśli unikamy drogeryjnych kosmetyków, chmiel w pielęgnacji możemy wykorzystać poprzez przygotowanie domowej płukanki lub w jeszcze wygodniejszy sposób – polewając umyte włosy zwykłym piwem.
Chociaż chmiel jest naturalnym suplementem diety, to nie zawsze można go stosować. Preparaty i napary z szyszek chmielu mogą wywołać nadmierną senność, co stanowi zagrożenie dla osób prowadzących pojazdy lub obsługujących maszyny mechaniczne. Ponieważ chmiel wzmaga produkcję estrogenów, jest zakazany w przypadku kobiet ze stwierdzonym nowotworem wrażliwym na te hormony. Nie zaleca się stosować chmielu także w przypadku depresji, w ciąży i w okresie karmienia piersią. Chmiel może wywoływać również reakcje alergiczne skóry.
BIODIO Sp. z o.o.
ul. Choroszczańska 24
15-732 Białystok
KRS: 0000826666
NIP: 542 337 63 24
REGON: 384489153
