Zioła porastające łąki i pola stosuje się od wieków. Wykazują one działanie wspomagające, gdy chcemy utrzymać organizm w zdrowiu. Powrót do natury sprzyja stosowaniu ziołolecznictwa w warunkach domowych. Jednym z popularnych i chętnie wykorzystywanych roślin jest wrotycz pospolity, występujący głównie na terenach nizinnych. Jest byliną o szerokim zastosowaniu i właściwościach. Stosowany w odpowiednich porcjach może wspomóc nasz organizm.
Wrotycz pospolity – właściwości lecznicze
Ziele wrotyczu (tanacetum vulgare l) to roślina znana ze swoich intensywnych żółtych koszyczków, które rozświetlają pola i łąki w cieplejszych miesiącach, od lipca do września. Jego działanie jest tak bogate i różnorodne głównie dzięki zawartości składników aktywnych w częściach nadziemnych – szczególnie w liściach i kwiatostanach.
Olejek eteryczny wrotycza, bogaty w tujon i kamforę, wykazuje silne właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Tujon, choć skuteczny, musi być stosowany z uwagą, ponieważ w wysokich stężeniach może być toksyczny. Kamfora natomiast, znana ze swojego charakterystycznego aromatu, bywa wykorzystywana w leczeniu problemów skórnych oraz jako środek łagodzący bóle reumatyczne.
Flawonoidy, będące silnymi przeciwutleniaczami, przyczyniają się do neutralizacji wolnych rodników w organizmie, wspierając ogólną odporność i pomagając w ochronie przed chorobami serca. Steroidy roślinne, czyli fitosterole, mają działanie zbliżone do c holesterolu występującego w ludzkim ciele – mogą pomóc w jego regulacji, zmniejszając wchłanianie złego cholesterolu LDL.
Laktony seskwiterpenowe, które nadają wrotyczowi charakterystyczny, nieco gorzki smak, są składnikami wykazującymi działanie przeciwpasożytnicze, a także mogą przyczyniać się do poprawy trawienia.
Dzięki tej kombinacji składników, wrotycz jest cenną rośliną w fitoterapii. Wykorzystywany jest nie tylko w medycynie ludowej, ale także w homeopatii i ziołolecznictwie, jako składnik wspomagający leczenie dolegliwości żołądkowych, wątrobowych, a nawet jako naturalny repelent przeciwko owadom. Należy jednak pamiętać o rozważnym stosowaniu, ponieważ działanie wrotyczu z uwagi na niektóre z jego składników może być szkodliwe przy nadmiernej konsumpcji.
Wrotycz pospolity – zastosowanie
Wrotycz znajduje zastosowanie jako środek przeciwpasożytniczy, wiatropędny, przeciwskurczowy i zwiększający wydzielanie soków trawiennych. Dzięki charakterystycznemu zapachowi wykorzystywany bywa także jako naturalny środek do odstraszania owadów, w tym mrówek, much, komarów, meszek, kleszczy, moli czy mszyc. Dawniej był czasem zalecany w leczeniu stanów depresyjnych.
Jak stosować ziele wrotyczu?
Ze względu na zawartość tujonu, wrotycz należy stosować ostrożnie i z umiarem. Zakazany jest dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, ze względu na przedostawanie się jego składników do mleka matki. Doustnie wrotycz można spożywać jako napar, nalewkę lub odwar. Do ich przygotowania można użyć świeżych lub suszonych ziół. W tym celu zbierane są koszyczki wrotyczu, które następnie układa się w cienistym i przewiewnym miejscu. Podobnie suszy się liście. Do użytku nadają się również sproszkowane kwiaty. W sklepach zielarskich i aptekach dostępny jest olejek z wrotyczu, a także płyn na bazie alkoholu. Oba preparaty przeznaczone są do stosowania zewnętrznego.
Napar z wrotyczu
Wrotycz stosować można jako napar lub herbatkę. Do jej przygotowania należy użyć suszonych lub świeżych ziół. Do stworzenia naparu wystarczą 3 łyżki rośliny, które zalać należy 2 szklankami wrzącej wody, a następnie odstawić mieszankę na 30 minut pod przykryciem. Po zaparzeniu i odcedzeniu mikstura nadaje się do użycia. Najlepiej pić ją 2-3 razy dziennie po 1 szklance. Przed zastosowaniem takiej herbatki warto zasięgnąć opinii lekarza, który doradzi, czy jest to bezpieczne. Napar wykorzystać można również jako środek odstraszający komary, meszki i kleszcze. Wystarczy posmarować nim skórę przed wyjściem z domu. Wrotycz znajdzie zastosowanie również jako środek do usuwania wszy. Należy zwilżyć nim włosy i pozostawić pod przykryciem na 2-3 godziny. Naparu użyć można też przeciw świerzbowi.
Wrotycz jako nalewka
Z wrotyczu można również zrobić nalewkę. Potrzebna jest szklanka ziela, suszonego bądź świeżego i alkohol w stężeniu od 40 do 70%. Po zalaniu powstanie nalewka, która może być stosowana zewnętrznie. Szczególnie sprawdzi się jako środek rozgrzewający i łagodzący. Wystarczy wmasować ją w wybrane miejsca. Nalewkę stosować można również do robienia okładów. Dobrze sprawdzi się też do przemywania skóry.
Wrotycz jako maść
Maść można zrobić samodzielnie poprzez zmieszanie nalewki z wrotyczu z maścią nagietkową, propolisową i ichtiolową. Preparat nakłada się w formie opatrunków lub punktowo na skórę kilka razy dziennie. Do mieszanki dodać można witaminę A i E wspomagające jej działanie. Maść z wrotyczu pomaga w pielęgnacji wysuszonej skóry. Jest produktem naturalnym i bezpiecznym. Można stosować ją codziennie.
Wrotycz i jego wpływ na jelita
Wrotycz używany był dawniej jako środek na problemy z układem pokarmowym. Obecnie ze względu na zawartość tujonu jest stosowany bardzo ostrożnie. Jego wiatropędne działanie pomaga po spożyciu tłustych i obfitych posiłków. Działa wspomagająco na skurcze i niestrawność. Pobudza apetyt. Pomocny jest również w regulowaniu przemiany materii Należy go stosować z umiarem i zachowaniem ostrożności, ponieważ może wywoływać niepożądane skutki.
Wrotycz pospolity i jego wpływ na pasożyty
Wrotycz jest rośliną, którą często stosuje się w przypadku pasożytów w jelitach oraz przewodzie pokarmowym, szczególnie takich owsiki czy glista ludzka. Dobrze w tym przypadku sprawdza się stosowanie naparu przygotowanego z suszu albo świeżego ziela. Taką mieszankę należy pić codziennie. Podobnie działa nalewka z wrotyczu sporządzona na bazie alkoholu wysokoprocentowego, której przygotowanie zajmuje około tygodnia. Zioła powinny być przechowywane w zamkniętym ciemnym naczyniu. Odpowiednie warunki pozwalają na zmacerowanie składników. Po tym czasie należy pić rozcieńczoną w odpowiednich proporcjach nalewkę codziennie. Zewnętrznie wrotycz można stosować w formie naparu w walce z wszawicą, świerzbowcem i nużeńcem. Można używać go nie tylko gdy tego potrzebujemy, ale również profilaktycznie. Przemywanie włosów i skóry naparem warto powtarzać cyklicznie.
Każdorazowe stosowanie wrotyczu, a zwłaszcza spożycie, powinno być przemyślane i skonsultowane z osobą posiadającą wiedzę z zakresu ziołolecznictwa.
Skutki uboczne i działania niepożądane, które wykazuje wrotycz
Mimo swoich licznych właściwości leczniczych, wrotycz pospolity jest rośliną, która może również powodować skutki uboczne i działania niepożądane, szczególnie przy niewłaściwym lub nadmiernym stosowaniu. Głównym składnikiem, który wymaga ostrożności, jest tujon – substancja, która w wysokich dawkach może być neurotoksyczna i wywoływać objawy takie jak zawroty głowy, nudności, a nawet drgawki. Dlatego też, wrotycz nie jest zalecany kobietom w ciąży i karmiącym, ponieważ tujon może stymulować mięśnie macicy, co potencjalnie może prowadzić do poronienia, oraz wpłynąć negatywnie na proces laktacji. Zatem wrotycz może wykazywać właściwości poronne. Dlatego, choć znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej to należy na niego uważać.
Ponadto, nadmierna konsumpcja wrotycza może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego, objawiającego się bólami brzucha, nudnościami i wymiotami. Osoby z alergią na rośliny z rodziny astrowatych powinny również zachować szczególną ostrożność, ponieważ mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak wysypka skórna czy trudności w oddychaniu.
U osób szczególnie wrażliwych, długotrwałe stosowanie wrotycza może także wpływać na funkcjonowanie wątroby i nerek, dlatego ważne jest, aby przed zastosowaniem tej rośliny w celach leczniczych skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ziołolecznictwa. Pomimo swoich korzystnych właściwości, wrotycz wymaga umiaru i ostrożności w użyciu, aby uniknąć negatywnych skutków zdrowotnych.
O wrotyczu – inne materiały:
Przeczytaj także:
Leave a Comment