Otyłość jest poważnym problemem zdrowotnym, który niestety jest często bagatelizowany. Ta choroba nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale również jest przyczyną wielu zaburzeń metabolicznych i chorób, które obniżają komfort życia. Jakie są najczęstsze przyczyny choroby otyłościowej? Jakie są skutki zdrowotne otyłości oraz jak ją leczyć? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
Otyłość – przyczyny
Choroba otyłościowa jest przewlekłą chorobą, która charakteryzuje się nadmiernym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej. Do jej rozpoznania wykorzystuje się wskaźnik masy ciała (BMI), którego wartości wyższe niż 30 kg/m2 potwierdzają jej występowanie. Do głównych jej przyczyn należy zaliczyć przede wszystkim spożycie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Przykładowo dzienne całościowe zapotrzebowanie Kasi na energię to 2000 kalorii. Niestety Kasia pozwala sobie na podjadanie między posiłkami, czego konsekwencją jest dostarczenie ponad 500 nadprogramowych kalorii dziennie. To natomiast prowadzi do stopniowego wzrostu masy ciała i rozwoju początkowo nadwagi, a potem otyłości. Pamiętaj, że do rozwoju tej choroby nie dochodzi w kilka dni czy miesięcy, a zazwyczaj jest to długotrwały proces, który trwa wiele lat.
Na występowanie otyłości mają wpływ również zaburzenia metaboliczne, hormonalne i różnego rodzaju choroby, które wpływają na metabolizm, magazynowanie tłuszczu i regulację hormonalną. Przykładowo niedoczynność tarczycy może wpływać na obniżenie podstawowej przemiany materii, a insulinooporność może przyczyniać się do zwiększonego odkładania się tkanki tłuszczowej. Dlatego, jeśli obserwujesz jakieś niepokojące objawy ze strony swojego organizmu, nie powinieneś ich bagatelizować, ponieważ nieleczone mogą zwiększać ryzyko wystąpienia otyłości.
Wpływ otyłości na zdrowie
Otyłość bardzo negatywnie wpływa na zdrowie i zwiększa ryzyko wielu powikłań. Niestety wielu osób ją bagatelizuje i nie łączy jej z występowaniem innych zaburzeń i jednostek chorobowych. Do powikłań choroby otyłościowej można zaliczyć zaburzenia:
- metaboliczne (np. insulinooporność, cukrzycę typu 2, dyslipidemię, dnę moczanową),
- ze strony układu pokarmowego (np. refluks, zaburzenia mikrobioty jelitowej, kamicę pęcherzyka żółciowego, stłuszczenie i marskość wątroby),
- ze strony układu rozrodczego (np. zaburzenia miesiączkowania, niepłodność i bezpłodność, wady wrodzone płodu, poronienia),
- ze strony układu sercowo-naczyniowego (nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zaburzenia rytmu serca),
- ze strony układu oddechowego (np. astma, bezdech senny),
- ze strony układu nerwowego (zaćma, udar mózgu, choroby otępienne).
Ponadto choroba otyłością zwiększa również ryzyko rozwoju niektórych nowotworów oraz innych zaburzeń w organizmie, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Otyłość i jej skutki zdrowotne – co mówią badania?
Otyłość jest jednym z głównych problemów społeczno-ekonomicznych na świecie. Na jej leczenie rocznie przeznaczane są ogromne kwoty, nie tylko z NFZ, ale również bezpośrednio z ,,kieszeni pacjentów’’. Dlatego niezmiernie ważne jest przestrzeganie zasad zdrowego trybu życia i szybkie reagowanie, gdy waga pokazuje zbyt dużą wartość.
Zapobieganie otyłości
Zapobieganie otyłości jest bardzo istotne, aby móc cieszyć się pełnią zdrowia. Niestety wiele osób nie dostaje odpowiedniej pomocy, co jest przyczyną dalszego przybywania nadprogramowych kilogramów. Profilaktyka choroby otyłościowej powinna być nieodłącznym elementem wychowania w przedszkolach, szkołach i różnych placówkach, które zajmują się propagowaniem zdrowego stylu życia, ponieważ dzięki temu można dzielić się niezbędną wiedzą, która zapobiegnie rozwojowi tej choroby. Pamiętaj, aby nigdy nie oceniać osób z nadmierną masą ciała, ponieważ jej redukcja wcale nie jest prosta i często, aby mogła przebiegać prawidłowo, niezbędna jest pomoc wielu specjalistów.
Do elementów, które mogą pomóc w zapobieganiu otyłości, można zaliczyć przestrzeganie zasad zdrowego żywienia, aktywność fizyczną, dbanie o zdrowie psychiczne i odpowiednią ilość snu.
Radzenie sobie z otyłością: dieta i aktywność fizyczna
Sposób żywienia oraz aktywność fizyczna stanowią nieodłączny element w zapobieganiu i w walce z otyłością. Do podstawowych zasad, które mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, można zaliczyć:
- regularną aktywność fizyczną trwającą minimum 150-300 minut tygodniowo (jeśli je prawidłowo zaplanujemy, to tylko trochę ponad 20 minut dziennie),
- zjadanie minimum 400 gramów warzyw i owoców (w szczególności warzyw),
- wypijanie minimum 30-35 ml płynów na każdy kilogram masy ciała,
- unikanie rafinowanych (oczyszczonych) produktów zbożowych, a zamiast tego wybieranie ich pełnoziarnistych odpowiedników,
- unikanie żywności wysokoprzetworzonej i produktów z dodatkiem cukru,
- unikanie podjadania,
- zjadanie posiłków o stałych porach w ciągu dnia, które zawierają porcje warzyw lub owoców, produkty będące źródłem białka (chudy nabiał, chude rodzaje mięs, owoce morza, ryby, nasiona roślin strączkowych) i zdrowych tłuszczy (np. orzechy, nasiona, pestki, oleje roślinne).
-12%
-12%
Psychologia otyłości
Przyczyny rozwoju choroby otyłościowej mogą być bardzo złożone, a wśród nich można wyróżnić czynniki psychologiczne. Dlatego niezmiernie ważne, aby przed rozpoczęciem procesu redukcji masy ciała ustalić przyczynę nadprogramowych kilogramów, ponieważ ich bagatelizowanie może być przyczyną ponownego przybierania nadprogramowych kilogramów. Często u pacjentów z otyłością można zaobserwować obniżoną pewność siebie i emocjonalne jedzenie, co niestety negatywnie wpływa na cały proces, dlatego w niektórych przypadkach niezbędna jest współpraca z psychologiem lub psychodietetykiem.
Podsumowanie
Otyłość jest poważnym problemem, którego leczenie wymaga wielowymiarowego wsparcia, obejmującego zarówno wsparcie dietetyczne, psychologiczne, fizjoterapeutyczne i lekarzy wielu specjalizacji. Pamiętaj, że zawsze jest dobry moment, aby rozpocząć z nią walkę i zadbać o zdrowie. Dodatkowo nie należy zapominać, że każdy z nas jest inny i wymaga innych sposobów wsparcia, dlatego po jednej nieudanej próbie nie należy się poddawać.
Zobacz także
Szukasz więcej informacji na tematy takie jak otyłość, zdrowe odżywianie i profilaktyka? Poniższe artykuły z pewnością pomogą Ci dowiedzieć się więcej:
- Rodzaje suplementów diety na odchudzanie
- Przegląd organizmu na wiosnę – 11 najważniejszych badań, które warto robić co roku
- Berberyna – właściwości, przeciwwskazania, skutki uboczne, zastosowanie berberyny. Czy działa na odchudzanie?
- Skuteczne sposoby na pozbycie się tkanki tłuszczowej
- Zielona kawa – właściwości, przeciwwskazania, jak parzyć? Czy na prawdę działa na odchudzanie?
Literatura:
- Pi-Sunyer FX. The obesity epidemic: pathophysiology and consequences of obesity. Obes Res. 2002 Dec;10 Suppl 2:97S-104S.
- Caballero B. Humans against Obesity: Who Will Win? Adv Nutr. 2019 Jan 1;10(suppl_1):S4-S9.
- Litwin M, Kułaga Z. Obesity, metabolic syndrome, and primary hypertension. Pediatr Nephrol. 2021 Apr;36(4):825-837.
- Chao AM, Quigley KM, Wadden TA. Dietary interventions for obesity: clinical and mechanistic findings. J Clin Invest. 2021 Jan 4;131(1):e140065.
- Dicken SJ, Batterham RL. The Role of Diet Quality in Mediating the Association between Ultra-Processed Food Intake, Obesity and Health-Related Outcomes: A Review of Prospective Cohort Studies. Nutrients. 2021 Dec 22;14(1):23.
- Swift DL, Johannsen NM, Lavie CJ, Earnest CP, Church TS. The role of exercise and physical activity in weight loss and maintenance. Prog Cardiovasc Dis. 2014 Jan-Feb;56(4):441-7.
Leave a Comment