Czy kawa szkodzi? To pytanie, które bardzo często jest analizowane przez wielu specjalistów od żywienia. Istnieje wiele mitów dotyczących jej spożycia, które mogą do niej zniechęcić. Czy kawa naprawdę szkodzi? Kto powinien unikać jej spożywania, a dla kogo może przynieść wiele korzyści zdrowotnych? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
Czy kawa szkodzi – co mówią badania?
Kawa jest popularnym napojem spożywanym na całym świecie. Do jej produkcji wykorzystuje się ziarna kawowca, które poprzez odpowiednie prażenie i mielenie nabierają oczekiwanych aromatów, które wzbogacają jej smak. Ziarna kawowca, poza kofeiną, zawierają również tysiące związków bioaktywnych, z których część ma wiele właściwości prozdrowotnych. Zaliczyć do nich można między innymi kwas chlorogenowy, polifenole i lipidy. To dzięki ich obecności kawa jest często postrzegana jako potencjalny produkt prozdrowotny, którego spożycie nie tylko wiąże się z pozytywnymi doznaniami smakowymi i pobudzeniem, ale również z działaniem kardioprotekcyjnym, antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym i ochronnym na przewód pokarmowy.
Kawa a zdrowie serca
Badania dotyczące związku między spożyciem kawy a ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych dały niejednoznaczne wyniki, jednak wiele dowodów sugeruje, że umiarkowane spożycie kawy może być związane z pewnymi korzyściami dla zdrowia serca. Przeglądy naukowe wskazują bowiem na jej korzystny efekt w redukcji ciśnienia tętniczego krwi i obniżeniu stężenia cholesterolu całkowitego. Ponadto regularne wypijanie 3 filiżanek kawy obniża ryzyko chorób sercowo-naczyniowych nawet o 15%. Dodatkowo u osób pijących kawę obserwuje się niższą śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych. Takie działanie kawy może wynikać z zawartości w niej licznych polifenoli o właściwościach przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych. Dodatkowo, kawa może nieco zmniejszać chęć na jedzenie, co natomiast może wpłynąć na niższe spożycie energii, tym samym obniżenie ryzyka choroby otyłościowej, która jest związana z częstszym występowaniem chorób sercowo-naczyniowych.
Kawa a ciśnienie krwi
,,Paradoks kawy’’ polega na tym, że jej picie wpływa na podwyższenie ciśnienia krwi (bezpośrednio po wypiciu), natomiast długofalowo wiąże się z niższym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia tętniczego. Jak pokazują badania, występowanie nadciśnienia tętniczego może wynikać z palenia tytoniu, a nie ściśle z picia kawy. Dane od prawie 3 tysięcy uczestników dotyczące spożycia kawy pokazały, że wypicie 3-4 filiżanek kawy dziennie może zmniejszać ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego wśród niepalących kobiet i mężczyzn. Wydaje się, że jej główne korzystne działanie w tym zakresie wynika z zawartości kwasów chlorogenowych, które wykazują silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, co natomiast może korzystnie wpływać na zdrowie naczyń krwionośnych, tym samym zmniejszając ryzyko nadciśnienia tętniczego. Należy jednak pamiętać, że każdy organizm jest inny i może w nieco inny sposób reagować na kofeinę zawartą w kawie, co będzie skutkować wzrostem ciśnienia tętniczego krwi bezpośrednio po jej spożyciu, co natomiast może być niebezpieczne dla pewnych osób. Taki mechanizm nie występuje u wszystkich osób pijących kawę, dlatego zawsze należy indywidualnie obserwować sygnały z organizmu.
Kawa a polifenole w niej zawarte
Kawa jest źródłem różnych polifenoli, wśród których na szczególną uwagę zasługują kwasy chlorogenowe, flawonoidy i kwasy fenolowe. Te substancje mają korzystny efekt zdrowotny, dzięki działaniu antyoksydacyjnemu, przeciwnowotworowemu, przeciwzapalnemu i ochronnemu na układ sercowo-naczyniowy. Przykładowo, kwasy chlorogenowe są silnymi przeciwutleniaczami, które pomagają neutralizować wolne rodniki w organizmie. Wolne rodniki są atomami lub cząsteczkami, które posiadają nieparzystą liczbę elektronów w swojej strukturze chemicznej, co sprawia, że są one bardzo reaktywne chemicznie i ich nadmiar może powodować uszkodzenie tkanek, poprzez stres oksydacyjny. Dlatego zadbanie o substancje antyoksydacyjne w diecie, takie jak polifenole, może pomóc w ich neutralizacji i zapobieganiu poważnym chorobom.
Ile kawy dziennie można pić?
Ile kaw można dziennie pić? To pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ zalecenia co do spożycia kawy różnią się w zależności od indywidualnych czynników, takich jak wiek, stan zdrowia, waga, tolerancja na kofeinę oraz inne czynniki dietetyczne i styl życia. Najczęściej za bezpieczną ilość kawy uważa się 3-4 filiżanki dziennie. Należy jednak pamiętać, że inną zawartość kofeiny będzie mieć filiżanka kawy czarnej zrobionej na podwójnym lub potrójnym espresso, a inną delikatna kawa latte. Dlatego również warto zwrócić uwagę na zawartość kofeiny w dziennej porcji, która powinna być nie wyższa niż 400 miligramów dla ogólnej populacji. Natomiast bardziej restrykcyjnie do jej spożycia powinny podejść kobiety w ciąży, u których ilość kofeiny nie powinna przekraczać 200 mg.
-10%
-10%
Czy kawa wypłukuje magnez i czy kawa odwadnia?
Bardzo często powielanym mitem na temat kawy jest to, że wypłukuje ona magnez i odwadnia. Istnieją badania, które mogły sugerować, że kawa zwiększa wydalanie magnezu przez mocz, ale nie jest to proces, który prowadzi do znaczącej utraty magnezu. W rzeczywistości, inne czynniki, takie jak dieta i ogólny stan zdrowia, mają większy wpływ na jego stężenie w surowicy krwi. Dodatkowo, wypijana kawa jest również źródłem niewielkiej ilości magnezu. Natomiast jeśli chodzi o odwodnienie, to kawa jest produktem zawierającym wodę, dlatego jej wypicie w normalnych ilościach nie powoduje odwodnienia. Co prawda, kawa zwiększa częstotliwość oddawania moczu, jednak wypicie jej odpowiedniej ilości, przy piciu innych płynów w ciągu dnia, takich jak woda, nie powoduje odwodnienia.
Kawa czy herbata – co jest zdrowsze?
Zarówno kawa jak i herbata są produktami, które warto umieścić na stałe w diecie ze względu na wysoką zawartość polifenoli, które mają liczne właściwości prozdrowotne. Przy wyborze kawy szczególnie warto wybrać naturalną mieloną lub ziarnistą i następnie zmielić ją samodzielnie w domu, natomiast przy wyborze herbaty, warto rozważyć zieloną, która jest szczególnie ceniona ze względu na swoje prozdrowotne właściwości.
Podsumowanie – czy kawa szkodzi?
Kawa jest produktem, który ze względu na bogactwo zawartych w nim prozdrowotnych substancji może wykazywać liczne właściwości prozdrowotne. Regularne spożywanie kawy może być związane z niższym ryzykiem wystąpienia niektórych chorób, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2 i nadciśnienie tętnicze. Jednak kluczowe jest spożywanie kawy w umiarkowanych ilościach oraz uwzględnienie indywidualnych potrzeb i tolerancji organizmu.
Zobacz także
Jeśli zainteresował Cię artykuł na tego tego, czy kawa szkodzi, z pewnością zainteresują Cię poniższe artykuły. Pomogą Ci poszerzyć wiedzę!
- Polifenole w diecie – korzyści dla zdrowia i źródła
- Jaki magnez wybrać? Przewodnik po wyborze odpowiedniej formy magnezu
- Jak wspierać układ sercowo-naczyniowy?
- Czym są wolne rodniki i jaki mają wpływ na zdrowie?
- Zielona kawa – właściwości, przeciwwskazania, jak parzyć? Czy na prawdę działa na odchudzanie?
Literatura:
- Iriondo-DeHond A, Uranga JA, Del Castillo MD, Abalo R. Effects of Coffee and Its Components on the Gastrointestinal Tract and the Brain-Gut Axis. Nutrients. 2020 Dec 29;13(1):88.
- Liebeskind DS, Sanossian N, Fu KA, Wang HJ, Arab L. The coffee paradox in stroke: Increased consumption linked with fewer strokes. Nutr Neurosci. 2016 Nov;19(9):406-413.
- Poole R, Kennedy OJ, Roderick P, Fallowfield JA, Hayes PC, Parkes J. Coffee consumption and health: umbrella review of meta-analyses of multiple health outcomes. BMJ. 2017 Nov 22;359:j5024.
- Cornelis MC. The Impact of Caffeine and Coffee on Human Health. Nutrients. 2019 Feb 16;11(2):416.
Leave a Comment