Dlaczego włosy wypadają i jak to zatrzymać?

Coraz więcej osób szuka skutecznych sposobów na leczenie wypadania włosów. Zanim jednak sięgniesz po suplementy czy zabiegi, musisz wiedzieć, co jest główną przyczyną Twojego problemu. Najczęstsze przyczyny wypadania włosów to nie tylko stres i geny – często to sygnał, że organizm potrzebuje pomocy. Jeśli nie zareagujesz na czas, fryzura może szybko stracić gęstość. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są możliwe źródła problemu oraz jak powstrzymać wypadanie włosów i jak przywrócić im siłę od nasady.

Jak rozpoznać, że wypada zbyt dużo włosów?

Codziennie tracisz włosy – to zupełnie normalne. W ciągu doby może wypaść nawet około 100 włosów dziennie – taka liczba włosów mieści się w normie i dopóki na ich miejsce rosną nowe, nie ma powodu do niepokoju. Problem zaczyna się wtedy, gdy ilości wypadających włosów wyraźnie się zwiększają, a na skórze głowy zaczynają pojawiać się przerzedzenia – to jedne z najczęstszych objawów wypadania włosów.

Wypadanie włosów jest problemem, jeśli zauważysz:

• więcej niż zwykle włosów na szczotce, ubraniach lub poduszce,
• widoczne prześwity przy przedziałku lub cofającą się linię włosów,
• wyraźny spadek gęstości włosów, szczególnie na czubku głowy,
• że włosów nie przybywa, mimo że mijają tygodnie.

Takie zmiany mogą być pierwszym objawem choroby, zaburzeń hormonalnych lub skutkiem długotrwałego stresu. Jeśli towarzyszy im także świąd, pieczenie lub łuszczenie skóry głowy, nie warto zwlekać – może to być powód do niepokoju, zwłaszcza jeśli utrata włosów postępuje z tygodnia na tydzień.

Nadmierne wypadanie włosów – jakie są najczęstsze przyczyny?

Nadmierne wypadanie włosów to nie choroba sama w sobie, ale objaw. Może wynikać z wielu procesów zachodzących w organizmie – nie tylko z jednej przyczyny. Właśnie dlatego ważne jest, by przyjrzeć się swojemu zdrowiu szerzej i spróbować ustalić, co może powodować wypadanie włosów w Twoim przypadku.

Czasem wystarczy jedna zmiana – jak niedobór żelaza albo silny stres. Częściej jednak przyczyn jest kilka i wzajemnie się nasilają. Wśród nich znajdują się zarówno zaburzenia hormonalne, jak i błędy w codziennej pielęgnacji włosów czy uboga dieta. 

Poniżej znajdziesz najczęstsze przyczyny nadmiernego wypadania włosów, które mogą prowadzić do osłabienia włosów, ich stopniowego przerzedzenia lub gwałtownej utraty. 

Czynniki hormonalne i genetyczne

Zaburzenia hormonalne to jedna z najczęstszych przyczyn, które mogą powodować wypadanie włosów zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Hormony wpływają bezpośrednio na cykl wzrostu włosa, dlatego nawet niewielkie wahania mogą go zakłócić. U kobiet najczęściej dochodzi do utraty włosów po porodzie, w okresie menopauzy lub przy chorobach tarczycy. U mężczyzn dominuje łysienie androgenowe, uwarunkowane genetycznie.

Na co warto zwrócić uwagę?

• Jeśli w rodzinie występuje tendencja do łysienia, utrata włosów może rozpocząć się wcześnie i postępować z wiekiem.
• Androgeny, w tym DHT, osłabiają mieszki włosowe i stopniowo je degenerują.
• Zaburzenia pracy tarczycy, zarówno nadczynność, jak i niedoczynność, mogą przyspieszyć wypadanie włosów i spowalniać ich odrost.
• U kobiet zmiany w poziomie estrogenu i progesteronu są częstym powodem wypadania włosów na tle hormonalnym.

Jeśli masz objawy takie jak nieregularne cykle, wahania nastroju, zmiany masy ciała czy zmęczenie, warto zbadać gospodarkę hormonalną. To może być przyczyna łysienia, której nie da się zatrzymać samą pielęgnacją.

Choroby autoimmunologiczne i przewlekłe

Niektóre choroby przewlekłe, szczególnie te o podłożu autoimmunologicznym, mogą bezpośrednio powodować wypadanie włosów. Dzieje się tak, gdy układ odpornościowy atakuje komórki organizmu, w tym struktury odpowiedzialne za wzrost włosa. Efektem może być zarówno łysienie plackowate, jak i stopniowe przerzedzanie włosów.

Wypadanie włosów może towarzyszyć takim schorzeniom jak: 

• choroba Hashimoto (autoimmunologiczna niedoczynność tarczycy),
• toczeń rumieniowaty układowy,
• łuszczyca owłosionej skóry głowy,
• celiakia czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Objawy bywają zróżnicowane – od okrągłych, wyraźnych ognisk pozbawionych włosów, po rozlane osłabienie fryzury. W takich przypadkach wypadanie włosów jest problemem, który wymaga diagnostyki ogólnoustrojowej, a nie tylko zmiany szamponu.

Stres i obciążenia psychiczne

Silny lub długotrwały stres to jeden z najczęstszych czynników, które mogą powodować wypadanie włosów. Organizm, który znajduje się w stanie napięcia, zaczyna oszczędzać energię – ogranicza wtedy m.in. wzrost włosa, przesuwając wiele z nich z fazy aktywnej do fazy spoczynku. Po kilku tygodniach dochodzi do ich nagłej utraty. To tzw. łysienie telogenowe, które często pojawia się po trudnych wydarzeniach.

Do najczęstszych sytuacji wyzwalających należą m.in. przewlekły stres w pracy lub domu, zaburzenia lękowe i depresja, żałoba, rozwód, utrata pracy, a także przewlekłe zmęczenie psychiczne i fizyczne. W takich momentach możesz zauważyć wypadające włosy garściami, nagłe osłabienie fryzury albo zwiększoną ilość włosów na szczotce i poduszce. Choć nie zawsze wygląda to groźnie, może być realnym powodem do niepokoju – szczególnie jeśli objawy się utrzymują.

Niedobory składników odżywczych

Organizm potrzebuje odpowiedniego paliwa do funkcjonowania – dotyczy to także zdrowia włosów. Gdy brakuje niektórych witamin lub minerałów, ciało koncentruje się na podtrzymaniu podstawowych procesów, a wzrost włosa zostaje wstrzymany. 

Najczęściej problem dotyczy takich niedoborów jak:

• żelazo i ferrytyna – niski poziom może powodować wypadanie włosów, zwłaszcza u kobiet,
• cynk – wspiera podziały komórkowe w obrębie mieszka włosowego,
• biotyna (witamina B7) – wpływa na strukturę włosów i produkcję keratyny,
• witamina D – wspomaga funkcjonowanie skóry i odporności,
• witamina B12 – uczestniczy w dotlenieniu cebulek,
• białko – budulec włókna włosa, bez którego nowe kosmyki nie mogą powstawać.

Utrata włosów związana z niedoborami może być też skutkiem diety eliminacyjnej, zaburzeń wchłaniania, niedożywienia lub intensywnego odchudzania. 

Choroby zakaźne i infekcje

Rzadko mówi się o tym głośno, ale również choroby zakaźne mogą powodować wypadanie włosów – i to nie tylko te ciężkie. Wysoka gorączka, osłabienie organizmu i stan zapalny po infekcji wirusowej lub bakteryjnej mogą wpłynąć na cykl wzrostu włosa, prowadząc do jego zaburzenia.

Zwiększone wypadanie włosów może pojawić się np.:

• po grypie, anginie lub zapaleniu płuc,
• po zakażeniu koronawirusem (wypadanie włosów po COVID-19 to częsty objaw),
• w przebiegu półpaśca lub mononukleozy,
• jako następstwo innych infekcji przebiegających z gorączką.

Mechanizm jest prosty – organizm w pierwszej kolejności kieruje energię na walkę z infekcją. W efekcie mieszki włosowe przechodzą w fazę spoczynku, a włosy zaczynają wypadać po kilku tygodniach od przebytej choroby. To zazwyczaj stan przejściowy, ale jeśli utrata włosów utrzymuje się długo, a do tego dochodzi osłabienie, sucha skóra głowy czy trudności z regeneracją – warto skonsultować się ze specjalistą i rozważyć dodatkowe badania.

Leki i terapie

Niektóre leki mogą niepozornie powodować wypadanie włosów – i to nawet kilka tygodni po rozpoczęciu terapii. Czasem jest to efekt uboczny zapisany w ulotce, innym razem reakcja organizmu na zmianę hormonalną lub metabolizm składników aktywnych.

Do najczęstszych leków, które mogą prowadzić do nadmiernego wypadania włosów, należą: leki przeciwnowotworowe (np. chemioterapia), niektóre środki hormonalne, w tym tabletki antykoncepcyjne i leki na tarczycę, leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe, retinoidy stosowane przy trądziku oraz leki na nadciśnienie czy reumatyzm.

W większości przypadków odrost włosów następuje po zakończeniu terapii lub zmianie leku. Czasem jednak potrzebne jest dodatkowe wsparcie – odpowiednia dieta, pielęgnacja włosów i skóry głowy, a w niektórych sytuacjach także metoda leczenia wspomagająca regenerację.

Błędy w pielęgnacji

Nie zawsze powodem nadmiernego wypadania włosów są choroby czy zaburzenia hormonalne. Czasem to kwestia codziennych nawyków, które osłabiają włosy mechanicznie lub chemicznie. Niewłaściwa pielęgnacja włosów i  owłosionej skóry głowy może stopniowo uszkadzać mieszki włosowe, prowadząc do utraty włosów.

Do najczęstszych błędów należą:

• zbyt częste prostowanie włosów bez ochrony termicznej,
• ciasne fryzury powodujące łysienie trakcyjne,
• agresywne szampony i silne detergenty,
• częste farbowanie włosów i zabiegi chemiczne,
• brak oczyszczania owłosionej skóry głowy z resztek kosmetyków.

Wszystkie te działania mogą prowadzić do przewlekłego podrażnienia skóry, przesuszenia lub nadprodukcji sebum. Efektem jest stopniowe osłabienie cebulek, zmniejszenie gęstości włosów i trudności z ich odbudową. Dobra wiadomość? W przeciwieństwie do wielu chorób, tu zwykle wystarczy zmiana nawyków, by zatrzymać proces i zadbać o zdrowie włosów.

Wypadanie włosów u kobiet i mężczyzn – czym się różni?

Wypadanie włosów jest problemem zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, ale jego przebieg i przyczyny często wyglądają inaczej. U kobiet zwykle dochodzi do równomiernego przerzedzenia – zwłaszcza w okolicy przedziałka, na czubku głowy lub przy skroniach. Przyczyny wypadania włosów u kobiet często mają podłoże hormonalne – mogą być związane z okresem po ciąży, menopauzą, zespołem policystycznych jajników czy chorobami tarczycy. 

U mężczyzn dominującą formą jest łysienie androgenowe, które zwykle zaczyna się od cofającej się linii włosów nad czołem i tzw. zakoli. W kolejnych etapach przerzedzenie obejmuje także czubek głowy. Taki schemat często wynika z genetyki i działania hormonów androgenowych, zwłaszcza DHT. Wypadanie włosów u mężczyzn może rozpocząć się wcześnie i postępować stopniowo przez lata, zależnie od predyspozycji i stylu życia.

Jak diagnozuje się przyczyny wypadania włosów?

Nie każda utrata włosów oznacza chorobę, ale jeśli zauważasz, że ilości wypadających włosów rosną z tygodnia na tydzień, pojawiają się prześwity na skórze głowy lub odczuwasz świąd, pieczenie albo łuszczenie, warto poszukać przyczyny. 

Specjalista może zaproponować:

Wywiad zdrowotny i analiza objawów – lekarz lub trycholog zapyta o: częstotliwość i czas trwania wypadania włosów, przebyte choroby i aktualne leki, dietę, poziom stresu i styl życia.

Badania krwi, które pomogą wskazać przyczynę:

• morfologia i ferrytyna (diagnostyka niedoboru żelaza),
• witamina D i witamina B12,
• TSH, FT3, FT4 – ocena funkcji tarczycy,
• FSH, LH, prolaktyna i androgeny – szczególnie ważne u kobiet z podejrzeniem hormonalnych zaburzeń.

Trichoskopia, czyli nieinwazyjne badanie skóry głowy i mieszków włosowych, które pozwala ocenić gęstość włosów, fazy wzrostu i spoczynku oraz oznaki stanu zapalnego lub łysienia androgenowego.

Co jest dobre na wypadanie włosów?

Skuteczne przeciwdziałanie utracie włosów nie zawsze wymaga specjalistycznych zabiegów. W wielu przypadkach pomagają codzienne działania, które wspierają mieszki włosowe, poprawiają krążenie w skórze głowy i uzupełniają niedobory. Oto najczęstsze sposoby, które mogą pomóc w walki z nadmierną utratą włosów.

Zmiana diety i stylu życia

To, co jesz i jak funkcjonujesz na co dzień, ma bezpośredni wpływ na zdrowie włosów. Organizm niedożywiony, zestresowany i pozbawiony regeneracji ogranicza wzrost włosa, koncentrując się na ważniejszych procesach.

Zwróć uwagę na:

• pełnowartościowe białko (jaja, rośliny strączkowe, ryby),
• źródła żelaza, cynku i witamin z grupy B,
• zdrowe tłuszcze i kwasy omega-3,
• regularność posiłków i nawodnienie,
• ograniczenie przetworzonej żywności i cukru.

Dodatkowo warto zadbać o ruch, sen i ograniczenie stresu, który często przyczynia się do wypadania włosów.

Suplementacja – co warto brać na wypadanie włosów?

Dobrze dobrane suplementy mogą uzupełniać niedobory, które powodują wypadanie włosów, szczególnie jeśli wyniki badań wskazują na ich obniżony poziom.

Najczęściej stosowane składniki to:

• biotyna – wpływa na produkcję keratyny i strukturę włosów,
• cynk – wspiera podziały komórkowe w obrębie cebulek,
• witamina D – działa przeciwzapalnie i wspomaga mieszki włosowe,
• żelazo i ferrytyna – szczególnie ważne u kobiet,
• witamina B12 – wspiera dotlenienie skóry głowy,
• krzem – wzmacnia elastyczność włosa od wewnątrz.

Suplementacja powinna być dopasowana do wyników badań – nadmiar niektórych składników może być równie szkodliwy, jak ich brak. Dobrze dobrany zestaw składników wspiera regenerację mieszków i poprawę kondycji włosów od środka.

Odpowiednia pielęgnacja włosów i skóry głowy

Codzienna pielęgnacja włosów i skóry głowy ma duży wpływ na ich kondycję. Nawet najlepsze kosmetyki nie przyniosą efektu, jeśli skóra głowy jest podrażniona, a mieszki włosowe są zablokowane. Warto sięgać po delikatne szampony pozbawione SLS i silnych detergentów oraz stosować wcierki, które stymulują mikrokrążenie i wspierają wzrost włosa.

Regularne oczyszczanie owłosionej skóry głowy z nadmiaru sebum i resztek kosmetyków pozwala utrzymać ją w dobrej kondycji. Ograniczenie stylizacji na gorąco oraz prostowania włosów bez termoochrony również może przynieść widoczne efekty. Cała pielęgnacja powinna być systematyczna i dostosowana do potrzeb – inna przy skórze suchej, inna przy przetłuszczającej się lub skłonnej do łupieżu. W wielu przypadkach to właśnie konsekwentna pielęgnacja umożliwia zatrzymanie procesu wypadania włosów i poprawę kondycji skóry głowy.

Domowe metody – co może wspierać regenerację?

Choć domowe sposoby nie zastąpią leczenia przyczynowego, mogą wspierać odrost włosów i poprawiać ich wygląd – szczególnie przy łagodnych formach łysienia.

Najczęściej stosowane metody to:

• naturalne wcierki z kozieradki, pokrzywy czy skrzypu,
• napary do płukania z rumianku i mięty,
• masaż skóry głowy, który poprawia krążenie i dotlenienie cebulek włosów.

Skuteczność zależy od regularności i tego, czy przyczyny problemu nie są zbyt zaawansowane. Jeśli nie pojawia się zauważalny odrost nowych włosów, mimo stosowania naturalnych metod, warto rozważyć dalszą diagnostykę.

Kiedy potrzebne jest leczenie specjalistyczne?

Nie każdy przypadek utraty włosów wymaga od razu interwencji lekarskiej, ale są sytuacje, w których warto działać szybko. Jeśli nadmierne wypadanie włosów utrzymuje się mimo zmiany diety, pielęgnacji i suplementacji, może to oznaczać poważniejsze zaburzenia. Szczególną uwagę warto zwrócić, gdy pojawia się gwałtowne przerzedzenie, widoczne prześwity na skórze głowy, łuszczenie, swędzenie, ból lub pieczenie. Takie objawy mogą być sygnałem, że dochodzi do stanu zapalnego albo że przyczyną jest choroba ogólnoustrojowa – np. hormonalna, autoimmunologiczna lub zakaźna.

Pomoc trychologa lub dermatologa jest też wskazana wtedy, gdy włosów nie przybywa, mimo że wcześniej wypadały w dużej ilości. Czasem konieczna okazuje się farmakoterapia, zabiegi wspierające mieszki włosowe, a w niektórych przypadkach – także przeszczep włosów. To, jaka metoda leczenia będzie skuteczna, zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania zmian.

Badania nad wypadaniem włosów

Każdego dnia wypada od 50 do 100 włosów – to naturalne. Kiedy jednak wypadanie się nasila, a fryzura się przerzedza, warto poszukać przyczyny. Jedną z częstszych, choć nie zawsze oczywistych, jest niedobór żelaza.

Ten pierwiastek odgrywa ważną rolę w cyklu wzrostu włosa. Odpowiada za transport tlenu i wspiera pracę enzymów komórkowych. W cebulkach włosów – strukturach o wysokiej aktywności metabolicznej – zapotrzebowanie na żelazo jest szczególnie duże.

Gdy go brakuje, organizm kieruje zasoby do ważniejszych narządów. Mieszki włosowe słabną, a włosy przestają rosnąć. Nawet bez anemii może wystąpić tzw. utajony niedobór, objawiający się zmęczeniem, łamliwością paznokci i wypadaniem włosów. Wczesnym sygnałem jest niski poziom ferrytyny.

Z drugiej strony nadmiar żelaza także szkodzi. Wysokie stężenie sprzyja powstawaniu wolnych rodników, które uszkadzają komórki. Może to prowadzić do stresu oksydacyjnego i śmierci komórek – również mieszków włosowych – w procesie zwanym ferroptozą.

Dlatego suplementację żelaza należy poprzedzić badaniami krwi. Ocenia się nie tylko poziom żelaza, ale też ferrytynę, TIBC i nasycenie transferyny. W przypadku niedoboru, suplementacja może poprawić kondycję włosów, ale efekty pojawiają się dopiero po kilku miesiącach.

Dla zdrowych włosów warto zadbać o dietę bogatą w żelazo – np. czerwone mięso, jaja, strączki, zielone warzywa liściaste. Jeśli występuje przewlekłe zmęczenie lub nadmierne wypadanie włosów, warto wykonać odpowiednie badania [1, 2, 3].

Wypadanie włosów | Podsumowanie

Wypadanie włosów jest stopniowe i często ma więcej niż jedną przyczynę – może być skutkiem stresu, zaburzeń hormonalnych, chorób przewlekłych albo nieprawidłowej pielęgnacji. Utrata włosów bywa też pierwszym sygnałem problemów zdrowotnych, dlatego nie warto jej bagatelizować. W wielu przypadkach, pomocna okazuje się zmiana stylu życia, uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów, a także wsparcie specjalisty. Odpowiednia dieta, suplementacja i pielęgnacja mogą wspomagać odrost włosów i poprawę ich kondycji. Im wcześniej zareagujesz, tym większa szansa, że zatrzymasz proces i odbudujesz zdrową fryzurę.

FAQ

Jakie są metody leczenia łysienia androgenowego?

Leczenie łysienia androgenowego zależy od stopnia zaawansowania. Najczęściej stosuje się preparaty miejscowe z minoksydylem, leki hamujące działanie DHT (np. finasteryd), zabiegi trychologiczne oraz terapię światłem LED. W niektórych przypadkach skutecznym rozwiązaniem może być także przeszczep włosów.

Co jest dobre na wypadanie włosów po ciąży?

Po ciąży warto zadbać o dietę bogatą w żelazo, cynk, biotynę i witaminy z grupy B. Pomocna może być także delikatna pielęgnacja, masaż skóry głowy i suplementacja wspierająca odrost włosów. W większości przypadków wypadanie włosów po ciąży ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy.

Które kosmetyki nie są zalecane przy chorobach owłosionej skóry głowy?

Przy chorobach owłosionej skóry głowy nie są zalecane kosmetyki zawierające silne detergenty, alkohol, sztuczne zapachy i barwniki. Unikaj szamponów z SLS, SLES, a także produktów silnie złuszczających lub z dużą ilością silikonów, które mogą podrażniać skórę, zatykać mieszki włosowe i nasilać stan zapalny. W przypadku zmian zapalnych warto sięgać po delikatne formuły bez substancji drażniących.

Zobacz także

Jak chronić skórę i włosy przed słońcem?

Fototerapia – jak światło LED działa na skórę i włosy?

Bibliografia

1. Yuan, C., Ma, T., Liu, M., Zeng, X., Tang, G., Xing, Y., & Zhang, T. (2024). Ferroptosis, oxidative stress and hearing loss: Mechanistic insights and therapeutic opportunities. Heliyon, 10(20), e38553.
2. Gao, X., Mao, H., Zhao, L., Li, X., Liao, Y., Li, W., Li, H., & Chen, Y. (2024). Nuciferine Protects Cochlear Hair Cells from Ferroptosis through Inhibiting NCOA4-Mediated Ferritinophagy. Antioxidants (Basel, Switzerland), 13(6), 714. 
3. Teh, M. R., Armitage, A. E., & Drakesmith, H. (2024). Why cells need iron: a compendium of iron utilisation. Trends in endocrinology and metabolism: TEM, 35(12), 1026–1049.