Pasożyty ludzkie: objawy, leczenie i przyczyny

Problem pasożytów ludzkich często występuje, mimo to wciąż jest bagatelizowany. Pasożyty mogą być przyczyną infekcji jelitowych, chorób skóry, zaburzeń neurologicznych, niedoborów pokarmowych, a nawet śmierci. Gdzie i w jaki sposób można zarazić się pasożytami? Jakie są objawy pasożytów? Co jeść, by zapobiegać pasożytom? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.

Pasożyty ludzkie mogą rozwijać się w organizmie niepostrzeżenie przez wiele lat, prowadząc do niedoborów pokarmowych i poważnych chorób. Objawy zakażenia pasożytami mogą obejmować różne układy w organizmie, w zależności od ich rodzaju. Do jednych z najczęstszych objawów, które współwystępują z infekcjami pasożytniczymi, zalicza się osłabienie, niestrawność, problemy z koncentracją, bóle głowy i gorsze samopoczucie. Jakie są objawy zakażenia pasożytami i jakie są ich przyczyny? Jak wygląda leczenie zakażenia pasożytami? 

Czym są choroby pasożytnicze?

Choroby pasożytnicze, nazywane inaczej infekcjami pasożytniczymi, są szerzone przez pasożyty. Pasożyty są organizmami roślinnymi lub zwierzęcymi, które aby przetrwać, potrzebują żywiciela. Ten rodzaj relacji polega na jednostronnej korzyści (pasożytów), która jest czerpana ze współżycia z żywicielem, który ponosi szkody. Pasożyty mogą mieć różne rozmiary i lokalizować się w różnych układach organizmu. Można wyróżnić pasożyty zewnętrzne, do których należą między innymi wszy, nużeńce i świerzbowce oraz pasożyty wewnętrzne, do których należą między innymi: tasiemce, glisty, ameba pełzakowata i owsiki. 

Choroby pasożytnicze mogą rozwijać się niepostrzeżenie przez wiele lat w organizmie żywiciela, prowadząc do rozwoju niedoborów pokarmowych i różnych chorób. Dlatego osoby z grupy ryzyka, które przejawiają nawet minimalne objawy, które mogą wskazywać na infekcje pasożytnicze, powinny wykonać odpowiednie badania laboratoryjne, które potwierdzą bądź wykluczą występowe infekcji pasożytniczych.

Pasożyty – najczęstsze objawy zakażenia

Objawy zakażenia pasożytami są zróżnicowane i zależne od rodzaju pasożyta, stopnia infekcji i odporności organizmu żywiciela. Do najczęstszych objawów, które mogą wskazywać na zakażenie pasożytami, można zaliczyć:

• przewlekłe bóle brzucha, 
• biegunki, 
• bóle głowy, 
• nudności i wymioty,
• utrata masy ciała (o wiele rzadszym objawem zakażenia pasożytami jest przybieranie na wadze),
• zmęczenie i osłabienie, 
• niedobory witamin i składników mineralnych (często przy zakażeniach pasożytami można obserwować przewlekłe niedobory żelaza i ferrytyny oraz podwyższone stężenie eozynofili),
• swędzenie skóry i zmiany skórne, 
• sucha skóra, 
• zaburzenia snu, 
• zmiany nastrojów, 
• zwiększona podatność na alergie, 
• rozwój nowych nietolerancji i alergii pokarmowych. 

Gdzie i w jaki sposób można zarazić się pasożytami?

Choroby pasożytnicze są poważnym zagrożeniem zdrowia publicznego, dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie odpowiednich zasad higieny, aby jak najbardziej ograniczać sposoby na ich rozprzestrzenianie. Mimo wielu starań choroby pasożytnicze są dalej rozpowszechniane, a do najbardziej powszechnych dróg zakażenia zalicza się:

• spożycie zanieczyszczonej wody i żywności (niewłaściwa higiena osobista, przyrządzanie żywności bez dokładnego umycia rąk, spożycie niedokładnie przetworzonej i  umytej żywności, wypicie skażonej wody), 
• kontakt z zakażonymi zwierzętami (np. zwierzęta zakażone świerzbem), 
• ukąszenia owadów, które są nosicielami pasożytów, 
• przenoszenie przez wektory (np. pchły), 
• bezpośredni kontakt z zakażonym środowiskiem (glebą, warzywami, owocami),
• bezpośredni kontakt z zakażoną osobą (np. osobą chorującą na owsicę). 

Pasożyty u dzieci występują znacznie częściej niż u osób dorosłych, szczególnie te, które dostają się do organizmu poprzez spożycie zanieczyszczonej wody i żywności. Dlatego od najmłodszych lat zadbaj o edukację dzieci w zakresie prawidłowej higieny. Pasożyty u dzieci są również często dużo groźniejsze, ponieważ młody organizm nie ma jeszcze do końca wypracowanego układu odpornościowego. 

Domowe sposoby na pasożyty

Przestrzeganie zasad higieny oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony przeciwpasożytniczej powinno być pierwszym elementem prewencji przed zakażeniem pasożytami. Mimo to często nie jesteśmy w stanie się uchronić przed tym zjawiskiem. W sytuacji, gdy podejrzewasz u siebie ryzyko infekcji pasożytniczych, powinieneś skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniego planu leczenia. Dodatkowo warto wesprzeć się domowymi sposobami na pasożyty. Zaliczyć do nich możemy odpowiednią dietę obfitującą w substancje przeciwpasożytnicze, stosowanie odpowiednich ziół, wsparcie odporności, stosowanie odpowiedniej probiotykoterapii i produktów, które będą łagodzić negatywne skutki zakażenia pasożytami.

Już nasze babcie na bóle brzucha stosowały odpowiednie zioła i żywność, które miały przeciwdziałać rozwojowi pasożytów. Do babcinych sposobów na pasożyty w organizmie, można zaliczyć:

• stosowanie naparów z czosnku, 
• picie siemienia lnianego, 
• stosowanie naparów z piołunu, 
• dodawanie pestek z dyni do posiłków. 

Dieta na pasożyty

Dieta przy infekcjach pasożytniczych powinna opierać się o łatwostrawne posiłki. W trakcie kuracji przeciwpasożytniczej należy unikać żywności wysoko przetworzonej, do której zalicza się żywność typu fast food (burgery, pizza, kebab), słone i słodkie przekąski, wyroby cukiernicze, żywność puszkowaną i konserwowaną. Dodatkowo należy dokładnie sprawdzać składy produktów spożywczych i unikać barwników, konserwantów, stabilizatorów i wzmacniaczy smaku. Najlepiej, aby dania były przygotowywane metodą gotowania na parze, w wodzie lub pieczenia w naczyniach żaroodpornych. Należy unikać żywności smażonej, grillowanej i kilkukrotnie odgrzewanej. Dodatkowo należy zadbać o wysoką higienę osobistą i dokładne mycie warzyw i owoców. Wyeliminuj z diety również cukier, ponieważ wpływa on na wzrost ilości pasożytów. Pamiętaj, że cukier poza tym obecnym w cukierniczce, równie często znajduje się w wyrobach cukierniczych, przyprawach, sosach, lekach, pieczywie i innych gotowych daniach.  

Array

Co jeść, by pozbyć się pasożytów?

Pasożyty ludzkie mogą spowodować wiele szkód w organizmie. Dlatego dobrze zadbać o to, by spożywać produkty, które pomogą pozbyć się pasożytów. Zaliczyć do nich można:

• czosnek (najlepiej w formie surowej lub ekstraktu), 
• olej z orzecha włoskiego, 
• cebulę (syrop z cebuli, świeża cebula), 
• nasiona dyni lub olej z dyni, 
• goździki, 
• olej rycynowy, 
• olejek z oregano.

Zioła na pasożyty

Niektóre zioła są znane ze swoich właściwości przeciwpasożytniczych i od wieków były stosowane jako babcine sposoby na pasożyty w organizmie. Zioła na pasożyty ludzkie to między innymi:

• wrotycz pospolity, 
• dzikie oregano, 
• piołun, 
• tymianek. 

W terapii przeciwpasożytniczej należy przygotować napary z wyżej wymienionych ziół lub ich mieszanek i spożywać przez określony czas. Dodatkowo pamiętaj, że zioła na pasożyty ludzkie stanowią jedynie część terapii antypasożytniczej, w której skład wchodzi prawidłowa dieta i niekiedy farmakoterapia. 

Co jeść, by zapobiegać pasożytom?

Pasożyty ludzkie pomimo rozwoju cywilizacji są nadal często spotykane. Dlatego warto w swojej diecie zawrzeć produkty o właściwościach przeciwpasożytniczych. Zaliczyć do nich należy orzechy włoskie, pestki dyni, kurki, czosnek i cebulę oraz większość przypraw (oregano, tymianek, kurkumę, majeranek). Dodatkowo należy zadbać o unikanie w diecie produktów wysoko przetworzonych i o wysokiej zawartości cukru. 

Badania na pasożyty

Badania na pasożyty należy wykonać, kiedy doskwierają nam nieprzyjemne objawy o nieznanej etiologii. Warto je również wykonać wtedy, kiedy mamy kontakt z osobą, która jest nimi zakażona. Do najczęstszych badań na pasożyty zalicza się:

• badanie kału, 
• testy serologiczne (badanie krwi, które polega na wykryciu konkretnych przeciwciał przeciwko okreśplonym pasożytom), 
• testy immunoenzymatyczne (wykrywają konkretne antygeny pasożytów lub przeciwciała przeciwko pasożytom), 
• badania krwi, 
• badania  obrazowe (np. tomografia komputerowa). 

Zobacz także:

• Pasożyty u dzieci – objawy, badania, leczenie 
• Wrotycz pospolity – właściwości i zastosowanie
• Oregano – poznaj jego cenne właściwości
• Candida – co to? Jakie daje objawy? Jak leczyć Candida?
• Aromaterapia – jakie olejki eteryczne na przeziębienie i grypę?

Literatura:

1. Adam RD. Giardia duodenalis: Biology and Pathogenesis. Clin Microbiol Rev. 2021 Dec 15;34(4):e0002419. doi: 10.1128/CMR.00024-19. Epub 2021 Aug 11. PMID: 34378955; PMCID: PMC8404698.
2. Momčilović S, Cantacessi C, Arsić-Arsenijević V, Otranto D, Tasić-Otašević S. Rapid diagnosis of parasitic diseases: current scenario and future needs. Clin Microbiol Infect. 2019 Mar;25(3):290-309. doi: 10.1016/j.cmi.2018.04.028. Epub 2018 May 3. PMID: 29730224.
3. Krstin S, Sobeh M, Braun MS, Wink M. Tulbaghia violacea and Allium ursinum Extracts Exhibit Anti-Parasitic and Antimicrobial Activities. Molecules. 2018 Feb 2;23(2):313. doi: 10.3390/molecules23020313. PMID: 29393867; PMCID: PMC6017524.
4. Grzybek M, Kukula-Koch W, Strachecka A, Jaworska A, Phiri AM, Paleolog J, Tomczuk K. Evaluation of Anthelmintic Activity and Composition of Pumpkin (Cucurbita pepo L.) Seed Extracts-In Vitro and in Vivo Studies. Int J Mol Sci. 2016 Sep 1;17(9):1456. doi: 10.3390/ijms17091456. PMID: 27598135; PMCID: PMC5037735.
5. Jahanban-Esfahlan A, Ostadrahimi A, Tabibiazar M, Amarowicz R. A Comprehensive Review on the Chemical Constituents and Functional Uses of Walnut (Juglans spp.) Husk. Int J Mol Sci. 2019 Aug 12;20(16):3920. doi: 10.3390/ijms20163920. PMID: 31409014; PMCID: PMC6719079.