Zaburzenia snu to nie tylko problem z zasypianiem, ale również nieprawidłowy czas snu, wybudzanie i jego obniżona jakość. Problemy senne odbijają się na codziennym funkcjonowaniu i mogą znacząco obniżyć komfort życia. Czym są zaburzenia snu i jak je diagnozować? Czy można leczyć zaburzenia snu? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w artykule.
Zaburzenia snu – czym są?
Zaburzenia snu to grupa zaburzeń dotyczących snu, które wpływają na jego jakość i długość. Niekiedy wpływają one na codziennie funkcjonowanie, przyczyniając się do obniżenia jakości życia. Osoby z zaburzeniami snu często zgłaszają trudności w koncentracji, wzmożoną senność i brak energii. Niestety nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że małe trudności ze snem mogą przerodzić się w poważne zaburzenia i prowadzić do rozwoju wielu chorób. Dlatego jeśli czujesz się senny, masz problemy z zaśnięciem lub doskwierają Ci inne dolegliwości związane ze snem, koniecznie staraj się znaleźć ich przyczynę. Dzięki temu możesz ją szybko wyeliminować lub wdrożyć odpowiednie leczenie, które wpłynie na poprawę jakości snu i funkcjonowania.
Jakie są zaburzenia snu?
Do zaburzeń snu możemy zaliczyć:
- Dyssomnie, czyli zaburzenia snu, które wynikają z nieprawidłowej ilości i jakości snu. Zaliczyć do nich możemy:
- bezsenność,
- nadmierną senność,
- narkolepsję – zaburzenie snu charakteryzujące się nadmierną sennością w ciągu dnia i występowaniem omamów i porażenia przysennego podczas zasypiania i budzenia się,
- zaburzenia rytmu snu i czuwania (zespół opóźnionej fazy snu, zespół przyspieszonej fazy snu, zespół nagłej zmiany strefy czasowej),
- Parasomnie, czyli zaburzenia podczas których w trakcie snu lub wybudzania dochodzi do zaburzeń związanych z układem nerwowym. Zaliczyć do nich możemy:
- lęki nocne (objawiające się skrajnym przerażeniem),
- upojenie senne (stan psychotyczny po obudzeniu charakteryzujący się zaćmieniem osobowości),
- somnambulizm (podejmowanie czynności ruchowych podczas snu np. siadanie na łóżku, przygotowywanie posiłków),
- koszmary senne,
- katatrenia (wydawanie z siebie głośnych odgłosów).
Co powoduje zaburzenia snu?
Istnieje wiele czynników, które mogą wyzwalać zaburzenia snu. Nawet niewielka zmiana, jak usunięcie maskotki z pokoju dziecka, może wywołać u niego wzmożoną płaczliwość i problemy z zaśnięciem. Dlatego osoba cierpiąca na zaburzenia snu powinna wnikliwie przeanalizować wszystkie zmiany jakie zaszły w jej życiu w czasie ich wystąpienia, ponieważ może to być kluczem do znalezienia przyczyny. Do najczęściej występujących przyczyn rozwoju zaburzeń snu można zaliczyć:
- przewlekły stres,
- choroby psychiczne i fizyczne,
- złe nawyki (nieregularne godziny snu, zbyt wysoka lub niska temperatura w sypialni, zbyt późne jedzenie, spędzanie wielu godzin przed komputerem, nadmiar światła niebieskiego),
- środowisko (hałas, upał i mróz, zmiany stref czasowych),
- uwarunkowania genetyczne.
Jakie badania zrobić przy zaburzeniach snu?
Zaburzenia snu występujące długotrwale powinny wzbudzić naszą czujność. Niekiedy okazuje się, że ich przyczyną mogą być choroby. Przykładowo osoba z nocną hipoglikemią może odczuwać nadpotliwość, koszmary senne, zmęczenie i strach. Dlatego podstawową diagnostyką przy wystąpieniu zaburzeń sennych powinno być wykonanie badań kontrolnych. Czasami okazuje się, że niedobory pokarmowe lub początek choroby są przyczyną takich objawów.
Kolejnym badaniem, które warto wykonać podczas leczenia zaburzeń snu jest polisomnografia. To badanie ma na celu wykrycie zaburzeń snu, za pomocą monitorowania wszystkich procesów jakie zachodzą w organizmie, od momentu zasypiania do momentu przebudzenia.
Jak leczyć zaburzenia snu?
Jak radzić sobie przy zaburzeniach snu? To pytanie, które często jest zadawane przez osoby cierpiące na tą dolegliwość i ich bliskich. To, jaki sposób leczenia będzie najbardziej skuteczny, w dużej mierze zależy od przyczyny i wieku. Zaburzenia snu u dzieci wynikają najczęściej z traumatycznych przeżyć, stresu i problemów społecznych. Natomiast zaburzenia snu u seniorów są często skorelowane z rozwojem chorób, błędnymi nawykami i niedoborem melatoniny.
W trakcie leczenia zaburzeń snu należy zadbać o właściwe nawyki, które będą wspomagać sen i wpływać korzystnie na jego jakość. Dlatego należy zadbać o:
- odpowiednią temperaturę w sypialni (około 20 stopni),
- dopływ świeżego powietrza,
- unikanie pracowania w miejscu, w którym śpimy,
- czystą pościel,
- odpowiednie zaciemnienie,
- unikanie aktywności fizycznej na 3 godziny przed snem,
- unikanie potraw ciężkostrawnych przed snem,
- ciszę,
- unikanie światła niebieskiego na minimum godzinę przed snem.
Niekiedy w leczeniu zaburzeń snu może okazać się konieczna terapia lub zastosowanie odpowiednich leków. Takie działanie zazwyczaj ustala lekarz prowadzący.
Jaki lekarz leczy zaburzenia snu?
Najczęściej lekarzem, który zajmuje się leczeniem zaburzeń snu jest psychiatra. Zwykle kieruje on nas na odpowiednie badania oraz diagnozuje pod kątem zaburzeń psychicznych, np. depresji, które znacząco wpływają na jakość snu. Po odpowiedniej diagnostyce dobiera właściwe leczenie, które pomoże uporać się nam z zaburzeniami snu.
Zobacz także:
- Witaminy i minerały na stres i sen
- Rodzaje suplementów na sen
- Skąd się biorą problemy z zasypianiem?
- Wpływ snu na Twoje zdrowie
Literatura:
- Patel D, Steinberg J, Patel P. Insomnia in the Elderly: A Review. J Clin Sleep Med. 2018 Jun 15;14(6):1017-1024. doi: 10.5664/jcsm.7172. PMID: 29852897; PMCID: PMC5991956.
- Rémi J, Pollmächer T, Spiegelhalder K, Trenkwalder C, Young P. Sleep-Related Disorders in Neurology and Psychiatry. Dtsch Arztebl Int. 2019 Oct 11;116(41):681-688. doi: 10.3238/arztebl.2019.0681. PMID: 31709972; PMCID: PMC6865193.
- Zhao M, Tuo H, Wang S, Zhao L. The Effects of Dietary Nutrition on Sleep and Sleep Disorders. Mediators Inflamm. 2020 Jun 25;2020:3142874. doi: 10.1155/2020/3142874. PMID: 32684833; PMCID: PMC7334763.
- Carter KA, Hathaway NE, Lettieri CF. Common sleep disorders in children. Am Fam Physician. 2014 Mar 1;89(5):368-77. PMID: 24695508.
Leave a Comment