Niestrawność to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Uczucie ciężkości w żołądku, wzdęcia, bóle brzucha czy uczucie pełności po posiłkach – to tylko niektóre z objawów, które mogą znacznie obniżyć komfort życia. Zastanawiasz się, co może być ich przyczyną i jak sobie z nimi radzić? Odpowiednia dieta, suplementacja oraz właściwe leczenie mogą pomóc złagodzić objawy i przywrócić równowagę w organizmie.
Czym jest niestrawność?
Niestrawność, inaczej dyspepsja, to uczucie dyskomfortu lub bólu w górnej części brzucha, które najczęściej pojawia się po posiłku. Może objawiać się uczuciem pełności, wzdęciami, bólem brzucha czy odbijaniem. To problem, który może pojawić się nagle lub towarzyszyć Ci przez dłuższy czas.
Wyróżniamy dwa rodzaje niestrawności:
- Niestrawność czynnościowa – nie ma widocznych zmian w układzie pokarmowym, ale trawienie nie przebiega prawidłowo. Objawy mogą być wynikiem stresu, zaburzeń motoryki żołądka czy nadwrażliwości na bodźce. Choć przyczyny mogą być trudne do uchwycenia, dyskomfort może być odczuwalny na co dzień.
- Niestrawność organiczna – tutaj problem tkwi w konkretnej chorobie, np. refluksie, wrzodach żołądka czy zakażeniu bakterią Helicobacter pylori. Niestrawność organiczna jest zazwyczaj sygnałem, że z układem pokarmowym dzieje się coś poważniejszego.
Zarówno niestrawność czynnościowa, jak i organiczna mogą objawiać się podobnie, ale wymagają różnego podejścia do leczenia.
Przyczyny niestrawności
Niestrawność może mieć różne przyczyny, zarówno związane ze stylem życia, jak i wynikające z problemów zdrowotnych. W wielu przypadkach to, co jesz, jak jesz oraz jak radzisz sobie ze stresem, ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie Twojego układu trawiennego.
Najczęstsze przyczyny niestrawności to:
- Niewłaściwa dieta – nadmierne spożycie tłustych, smażonych potraw, produktów wysoko przetworzonych, napojów gazowanych czy kofeiny może wywoływać problemy trawienne. Duże porcje jedzenia oraz szybkie jedzenie również obciążają żołądek.
- Nieregularne posiłki – spożywanie posiłków o nieregularnych porach lub pomijanie posiłków może zaburzać procesy trawienne, prowadząc do przeciążenia żołądka i uczucia dyskomfortu.
- Nietolerancje pokarmowe – nietolerancje na produkty takie jak laktoza, gluten czy fruktoza mogą wywoływać objawy niestrawności, w tym wzdęcia, bóle brzucha i uczucie pełności, zwłaszcza gdy nie są one diagnozowane i odpowiednio leczone.
- Stres i napięcie emocjonalne – psychika ma ogromny wpływ na układ pokarmowy. Wysoki poziom stresu może zakłócać procesy trawienne, powodując skurcze żołądka i zwiększając wrażliwość na bodźce, prowadząc do niestrawności.
- Nadużywanie alkoholu i palenie papierosów – te nawyki negatywnie wpływają na błonę śluzową żołądka, prowadząc do podrażnień i zaburzeń trawienia. Alkohol może również nasilać produkcję kwasu żołądkowego, co zwiększa ryzyko refluksu.
- Stosowanie leków – niektóre leki, szczególnie przeciwzapalne (np. aspiryna, ibuprofen), mogą drażnić ściany żołądka, wywołując ból i niestrawność. Zawsze warto konsultować z lekarzem długotrwałe stosowanie takich środków.
- Choroby układu pokarmowego – niestrawność może być objawem poważniejszych schorzeń, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy, choroba wrzodowa żołądka, a nawet nowotwory. Zakażenie bakterią Helicobacter pylori, która często powoduje zapalenie błony śluzowej żołądka, również może prowadzić do niestrawności.
- Brak aktywności fizycznej – niska aktywność fizyczna może prowadzić do spowolnienia trawienia i osłabienia perystaltyki jelit, co skutkuje uczuciem pełności, wzdęciami oraz ogólnym dyskomfortem trawiennym.
Jak widzisz, przyczyny niestrawności mogą być różnorodne, ale najczęściej wynikają z połączenia stylu życia i czynników zdrowotnych. Skuteczne łagodzenie objawów wymaga zidentyfikowania ich przyczyn i wprowadzenia odpowiednich zmian w stylu życia.
Objawy niestrawności
Objawy niestrawności mogą być różnorodne, ale najczęściej dotyczą one górnej części układu pokarmowego. Jeśli odczuwasz dyskomfort po posiłku lub masz problemy z trawieniem, być może doświadczasz niestrawności.
Oto najczęstsze objawy, na które warto zwrócić uwagę:
- Ból w górnej części brzucha – dyskomfort lub ból, który pojawia się w górnej części brzucha, zwłaszcza po jedzeniu, to jeden z głównych symptomów niestrawności.
- Uczucie pełności po posiłku – jeśli masz wrażenie, że Twój żołądek jest przepełniony, nawet po spożyciu niewielkiej ilości jedzenia, może to być oznaka problemów trawiennych.
- Wzdęcia i gazy – niestrawność często objawia się nadmiernym wytwarzaniem gazów, co prowadzi do wzdęć i uczucia ciężkości.
- Odbijanie – częste odbijanie, zwłaszcza po jedzeniu, może sugerować, że żołądek ma trudności z przetwarzaniem spożytych pokarmów.
- Zgaga – pieczenie w przełyku spowodowane cofaniem się kwasu żołądkowego to objaw, który często towarzyszy niestrawności, zwłaszcza przy problemach z refluksem.
- Nudności – niektóre osoby zmagające się z niestrawnością odczuwają nudności, które mogą nasilać się po jedzeniu.
Jeśli te objawy utrzymują się przez dłuższy czas lub mają tendencję do nasilania się, warto rozważyć konsultację z lekarzem. Niestrawność może być sygnałem, że coś w Twoim układzie pokarmowym wymaga uwagi.
Diagnostyka niestrawności
Jeśli regularnie odczuwasz objawy niestrawności, warto udać się do lekarza, aby postawić właściwą diagnozę i skutecznie zająć się problemem. Podstawą diagnostyki jest wywiad lekarski, podczas którego specjalista zapyta Cię o objawy, styl życia oraz nawyki żywieniowe. Szczególnie ważne jest, abyś dokładnie opisał, kiedy pojawiają się dolegliwości i jak długo trwają.
W celu dokładniejszej diagnozy lekarz może zlecić badania laboratoryjne, takie jak badania krwi, które pomogą wykluczyć infekcje, niedobory witamin czy inne schorzenia mogące wpływać na układ pokarmowy. W niektórych przypadkach, szczególnie jeśli objawy są nasilone lub długotrwałe, konieczne może być wykonanie endoskopii. To badanie pozwala bezpośrednio zajrzeć do wnętrza żołądka i dwunastnicy, co pomaga wykryć takie problemy, jak wrzody czy zapalenie błony śluzowej.
W przypadku uporczywej niestrawności lekarz może także rozważyć diagnostykę zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO). SIBO to stan, w którym nadmierna ilość bakterii bytujących normalnie w jelicie grubym pojawia się w jelicie cienkim, co prowadzi do wzdęć, uczucia pełności, bólów brzucha oraz problemów z wchłanianiem składników odżywczych.
Ponadto można wykonać testy na nietolerancje i nadwrażliwości pokarmowe, które również mogą prowadzić do niestrawności. Nietolerancję na laktozę, fruktozę, gluten czy inne składniki pokarmowe często powodują objawy podobne do dyspepsji, w tym wzdęcia, ból brzucha i uczucie pełności. Badania diagnostyczne obejmują zarówno testy oddechowe, jak w przypadku nietolerancji laktozy i fruktozy, jak i badania krwi w kierunku celiakii lub nietolerancji na gluten.
Innym istotnym krokiem może być test na obecność bakterii Helicobacter pylori, która często odpowiada za niestrawność organiczną. Testy mogą obejmować badania krwi, oddechowe lub analizę kału. W niektórych przypadkach lekarz może także zlecić USG jamy brzusznej, aby sprawdzić, czy nie ma innych problemów, takich jak kamienie żółciowe czy zaburzenia pracy wątroby.
Pamiętaj, że niestrawność, która utrzymuje się przez dłuższy czas, wymaga szczególnej uwagi. Odpowiednia diagnoza pomoże zidentyfikować przyczynę problemu i wdrożyć właściwe leczenie.
Niestrawność w ciąży
Niestrawność to jedna z częstszych dolegliwości, z jaką mogą zmagać się kobiety w ciąży. Zmieniające się stężenie hormonów, zwłaszcza progesteronu, oraz rosnący nacisk macicy na żołądek sprawiają, że proces trawienia często ulega spowolnieniu. W efekcie pojawia się uczucie ciężkości, wzdęcia, zgaga oraz dyskomfort po posiłkach.
W ciąży trawienie bywa szczególnie trudne, ponieważ progesteron rozluźnia mięśnie przewodu pokarmowego. To z kolei powoduje wolniejsze przechodzenie pokarmu przez jelita. Dodatkowo rosnąca macica wywiera nacisk na żołądek, co zwiększa ryzyko cofania się kwasu żołądkowego do przełyku. To częsta przyczyna zgagi u kobiet w ciąży.
W celu łagodzenia objawów niestrawności w ciąży, warto stosować kilka prostych zasad. Spożywaj mniejsze, ale częstsze posiłki. Unikaj ciężkich, tłustych potraw oraz napojów gazowanych, które mogą nasilać dyskomfort. Dobrze jest również pamiętać o tym, aby nie kłaść się od razu po jedzeniu. Utrzymywanie pozycji pionowej przez co najmniej 30 minut wspiera prawidłowe trawienie. Jeśli jednak objawy są silne lub długotrwałe, skonsultuj się z lekarzem. Istnieją bezpieczne leki na niestrawność w ciąży, które mogą pomóc złagodzić zgagę i inne dolegliwości.
Suplementacja przy niestrawności
Jeśli zmagasz się z niestrawnością, odpowiednia suplementacja może wspomóc Twój układ trawienny i złagodzić objawy. Zanim jednak wprowadzisz suplementy do swojej diety, warto skonsultować się z lekarzem. Oto najczęściej polecane suplementy, które mogą pomóc w walce z niestrawnością:
- Probiotyki – wspierają równowagę flory bakteryjnej w jelitach, co może poprawić trawienie i zmniejszyć wzdęcia. Regularne stosowanie probiotyków pomaga w zapobieganiu problemom trawiennym.
- Enzymy trawienne – wspomagają rozkład białek, tłuszczów i węglowodanów. Dzięki temu ułatwiają trawienie cięższych posiłków. Są pomocne szczególnie wtedy, gdy układ pokarmowy nie radzi sobie z przetwarzaniem niektórych składników pokarmowych.
- Maślan sodu – jest to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy, który odgrywa ważną rolę w regeneracji błony śluzowej jelit, wspierając zdrowie przewodu pokarmowego i zmniejszając stan zapalny. Maślan sodu sprzyja rozwojowi korzystnych mikroorganizmów oraz wzmacnia barierę jelitową, co może pomóc w łagodzeniu objawów takich jak wzdęcia, bóle brzucha i uczucie pełności.
- Błonnik pokarmowy – wspomaga pracę jelit, szczególnie jeśli masz problemy z zaparciami. Rozpuszczalny błonnik reguluje perystaltykę jelit i poprawia ogólną kondycję układu trawiennego. Pamiętaj jednak, aby zwiększając zawartość błonnika w diecie zwiększać również ilość wypijanych płynów, aby zapobiegać zaparciom.
- Zioła – takie jak mięta pieprzowa, imbir czy koper włoski, mają właściwości łagodzące objawy niestrawności. W formie suplementów lub naparów pomagają zmniejszyć wzdęcia, uczucie pełności oraz poprawić motorykę żołądka.
Pamiętaj, że suplementacja nie zastąpi zdrowej diety, ale może wspierać trawienie i złagodzić objawy niestrawności, gdy jest odpowiednio dobrana.
Dieta na niestrawność
Odpowiednia dieta odgrywa ogromną rolę w łagodzeniu objawów niestrawności. To, co jesz, bezpośrednio wpływa na Twój układ trawienny i może decydować o tym, jak się czujesz po posiłkach. Warto sięgać po produkty, które wspierają trawienie, a unikać tych, które nasilają dyskomfort.
Postaw na lekkostrawne posiłki. Gotowane, duszone lub pieczone potrawy będą lepszym wyborem niż smażone i tłuste dania, które mogą obciążać żołądek. Lekkostrawna dieta pozwoli Ci uniknąć uczucia ciężkości po jedzeniu. Ograniczaj tłuszcze oraz potrawy ciężkostrawne, takie jak fast food czy wysoko przetworzone produkty.
Spróbuj też zmienić sposób spożywania posiłków. Zamiast trzech dużych posiłków w ciągu dnia, jedz 4-5 mniejszych, co pozwoli na lepsze trawienie i zapobiegnie przeciążeniu żołądka. Ważne jest też unikanie napojów gazowanych, które mogą powodować wzdęcia, oraz kofeiny, która często podrażnia żołądek.
Zwróć uwagę na błonnik w swojej diecie. Warzywa, owoce oraz pełnoziarniste produkty zbożowe wspierają pracę jelit i poprawiają trawienie. Pamiętaj jednak, aby wprowadzać błonnik stopniowo, gdyż jego nagłe zwiększenie może prowadzić do wzdęć.
Picie odpowiedniej ilości wody również wspiera trawienie i pomaga zapobiegać zaparciom. Pij wodę regularnie, najlepiej między posiłkami, aby nie zaburzać pracy soków trawiennych.
Dieta przy niestrawności powinna być dostosowana indywidualnie, z uwzględnieniem konkretnych objawów i ewentualnego leczenia farmakologicznego. Każdy organizm może inaczej reagować na różne produkty, dlatego ważne jest, aby obserwować, które pokarmy wywołują dyskomfort, a które są dobrze tolerowane. W niektórych przypadkach, na przykład przy refluksie żołądkowo-przełykowym, szczególnie istotne jest unikanie kwaśnych i pikantnych potraw, podczas gdy osoby z zespołem jelita drażliwego mogą odnieść korzyści z czasowego zastosowania diety low FODMAP. Dla innych pacjentów pomocne mogą być posiłki o niskiej zawartości tłuszczu lub zmniejszenie ilości błonnika nierozpuszczalnego. Indywidualne dostosowanie diety do objawów oraz regularne konsultacje z lekarzem lub dietetykiem pozwalają na wypracowanie skutecznych nawyków, które wspierają trawienie i łagodzą dolegliwości.
Domowe sposoby na niestrawność
Niestrawność to problem, z którym można walczyć nie tylko poprzez zmianę diety czy leki, ale także za pomocą domowych sposobów. Istnieje wiele naturalnych metod, które mogą skutecznie złagodzić dolegliwości i poprawić trawienie.
Jednym z najpopularniejszych sposobów jest picie naparów z ziół. Mięta pieprzowa, rumianek czy koper włoski mają właściwości wspomagające trawienie, a także działają łagodząco na wzdęcia i uczucie pełności. Możesz przygotować sobie herbatki z tych ziół po każdym posiłku, aby ułatwić trawienie i zapobiec nieprzyjemnym objawom. Pamiętaj jednak, że mięta może nasilać objawy u osób z refluksem.
Ciepłe okłady na brzuch to kolejna metoda, która może pomóc rozluźnić mięśnie i złagodzić ból. Taki okład możesz stosować, gdy czujesz napięcie lub skurcze w okolicy żołądka. Ciepło działa relaksująco i poprawia krążenie, co może wspomóc naturalne procesy trawienne.
Warto też wprowadzić proste nawyki wspierające trawienie, takie jak wolne jedzenie i dokładne przeżuwanie każdego kęsa. Dzięki temu żołądek będzie miał mniej pracy przy rozkładaniu pokarmów. Ważne jest unikanie jedzenia tuż przed snem, ponieważ leżenie może sprzyjać cofaniu się kwasów żołądkowych do przełyku, co często powoduje zgagę i inne problemy trawienne.
Jeśli odczuwasz niestrawność, spróbuj również wprowadzić lekką aktywność fizyczną, jak spacer po posiłku. Ruch pomaga pobudzić pracę układu pokarmowego i wspiera procesy trawienne. Dzięki temu uczucie ciężkości i wzdęcia może ustąpić szybciej.
Leczenie niestrawności
Jeśli domowe sposoby oraz zmiany w diecie nie przynoszą ulgi, warto rozważyć bardziej zaawansowane metody leczenia. Leczenie niestrawności zależy od jej przyczyn i nasilenia objawów. Gdy problem pojawia się sporadycznie i jest związany ze stylem życia, często wystarczy wprowadzenie zdrowych nawyków. W przypadku przewlekłej niestrawności, niezbędna może być konsultacja z lekarzem, aby dobrać odpowiednie metody terapeutyczne.
Oto najczęściej stosowane formy leczenia:
- Zmiana stylu życia – zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie stresu często pomagają złagodzić objawy niestrawności. Jeśli odczuwasz problemy z trawieniem po konkretnych produktach, warto je wyeliminować z diety.
- Leki na zgagę i refluks – jeśli niestrawność jest związana z nadmierną produkcją kwasu żołądkowego, pomocne mogą być leki, takie jak inhibitory pompy protonowej (IPP) lub antagoniści receptora H2. Leki te zmniejszają ilość kwasu w żołądku i łagodzą objawy, takie jak zgaga i pieczenie w przełyku.
- Antybiotykoterapia – w przypadku niestrawności wywołanej przez zakażenie bakterią Helicobacter pylori konieczne jest przeprowadzenie leczenia antybiotykami. Terapia ta pozwala na skuteczne wyeliminowanie bakterii i zmniejszenie dolegliwości trawiennych.
- Techniki relaksacyjne – stres i napięcie emocjonalne mogą nasilać problemy trawienne. Wprowadzenie relaksacyjnych praktyk, takich jak joga, medytacja czy ćwiczenia oddechowe, pomaga zmniejszyć objawy niestrawności, szczególnie gdy są one związane z psychiką.
- Farmakoterapia długoterminowa – jeśli niestrawność jest wynikiem poważniejszych schorzeń, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy czy choroba wrzodowa, lekarz może zalecić długoterminowe leczenie lekami zmniejszającymi produkcję kwasu żołądkowego oraz preparatami chroniącymi błonę śluzową żołądka.
W zaawansowanych przypadkach, takich jak przewlekłe wrzody lub nowotwory układu pokarmowego, konieczna jest specjalistyczna opieka medyczna. Regularnie utrzymujące się objawy niestrawności powinny być skonsultowane z lekarzem, aby zapobiec poważniejszym problemom zdrowotnym.
Badania nad niestrawnością
Niestrawność to częsty problem trawienny dotykający ludzi na całym świecie. Badania nad tym zjawiskiem mają na celu poznanie jego przyczyn oraz opracowanie skutecznych metod leczenia. Istnieje wiele czynników ryzyka, takich jak dieta, stres, używki czy infekcje, np. Helicobacter pylori. Znalezienie skutecznych terapii jest istotne, ponieważ niestrawność wpływa na jakość życia i codzienne funkcjonowanie pacjentów. Współczesne badania obejmują metody farmakologiczne, zmiany stylu życia oraz terapie psychologiczne. Poznaj kilka faktów, które mogą być pomocne w tej dolegliwości:
- Obecność bakterii Helicobacter pylori w żołądku to częsta przyczyna niestrawności. Objawy infekcji, takie jak bóle brzucha, uczucie pełności, zgaga, nudności i wzdęcia, bywają mylone z typowymi objawami niestrawności. Nieleczona infekcja H. pylori może prowadzić do poważnych schorzeń, takich jak wrzody żołądka lub dwunastnicy, a nawet zwiększać ryzyko raka żołądka. Wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe, by zapobiec powikłaniom i złagodzić objawy [1].
- Mikrobiota jelitowa odgrywa istotną rolę w zdrowiu układu trawiennego i może wpływać na objawy dyspepsji, czyli niestrawności. Zaburzenia równowagi mikrobioty mogą nasilać objawy dyspeptyczne, w tym bóle brzucha, wzdęcia i uczucie pełności. Badania wskazują, że niektóre bakterie jelitowe mogą wpływać na produkcję gazów i metabolizm pokarmów, prowadząc do nasilenia dolegliwości trawiennych. Dodatkowo dysbioza może sprzyjać stanom zapalnym oraz zwiększać przepuszczalność jelit, wpływając na objawy niestrawności. Poprawa mikrobioty jelitowej poprzez odpowiednią dietę, probiotyki i prebiotyki może pomóc w łagodzeniu objawów dyspepsji i poprawić komfort trawienny [2].
- Posiłki wysokotłuszczowe mogą nasilać objawy dyspepsji, ponieważ tłuszcz spowalnia opróżnianie żołądka. Może to prowadzić do uczucia pełności, wzdęć i dyskomfortu w nadbrzuszu. Spożycie dużej ilości tłuszczu zwiększa produkcję kwasów żółciowych i stymuluje wydzielanie kwasu solnego w żołądku, co może nasilać zgagę i podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego. Dla osób z przewlekłą niestrawnością posiłki bogate w tłuszcze są często trudniejsze do strawienia i mogą powodować nieprzyjemne objawy [3].
- Olejek miętowy i kminkowy mają właściwości łagodzące objawy dyspepsji. Olejek miętowy działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, pomagając zmniejszyć wzdęcia, bóle brzucha i uczucie pełności. Zawiera mentol, który ma działanie przeciwzapalne i może redukować nadmierne napięcie jelit. Olejek kminkowy, z kolei, wspomaga wydzielanie soków trawiennych oraz ma właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Sprzyja to łagodzeniu objawów niestrawności [3].
FAQ
Jakie są najczęstsze przyczyny niestrawności?
Niestrawność najczęściej wynika z błędów dietetycznych, takich jak spożywanie tłustych, smażonych potraw czy jedzenie w pośpiechu. Innymi przyczynami mogą być stres, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów lub stosowanie niektórych leków, np. przeciwzapalnych. Czasami niestrawność jest objawem chorób, takich jak refluks żołądkowy czy zakażenie bakterią Helicobacter pylori.
Jakie są objawy niestrawności?
Do najczęstszych objawów niestrawności należą: ból i dyskomfort w górnej części brzucha, uczucie pełności po posiłkach, wzdęcia, odbijanie, zgaga oraz nudności. Objawy te mogą występować regularnie lub pojawiać się po konkretnych posiłkach. Jeśli odczuwasz te dolegliwości często, warto zwrócić uwagę na to, co jesz i jak Twój organizm reaguje.
Kiedy warto udać się do lekarza z niestrawnością?
Jeśli objawy niestrawności utrzymują się dłużej niż kilka tygodni lub są bardzo nasilone, skonsultuj się z lekarzem. Szczególnie jeśli dolegliwościom towarzyszy utrata wagi, krwawienie z przewodu pokarmowego, wymioty lub trudności w przełykaniu. Długotrwała niestrawność może być objawem poważniejszych problemów zdrowotnych, które wymagają diagnostyki.
Ile trwa niestrawność?
Czas trwania niestrawności zależy od jej przyczyny. Niestrawność spowodowana dietą lub stresem zwykle ustępuje po kilku godzinach lub dniach, gdy wprowadzisz odpowiednie zmiany. Jeśli jednak niestrawność ma charakter przewlekły, może trwać tygodniami lub nawet miesiącami. W takich przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem, aby znaleźć przyczynę problemu i wdrożyć leczenie.
Czy niestrawność w ciąży jest groźna dla dziecka?
Niestrawność w ciąży, choć uciążliwa, zwykle nie jest groźna ani dla Ciebie, ani dla dziecka. Zmiany hormonalne i rosnąca macica powodują, że trawienie przebiega wolniej, co prowadzi do uczucia pełności, wzdęć czy zgagi. Aby złagodzić objawy, warto stosować lekkostrawną dietę i unikać jedzenia przed snem. Jeśli jednak objawy są bardzo nasilone, skonsultuj się z lekarzem, który dobierze bezpieczne środki łagodzące dolegliwości.
Zobacz także
SIBO – co to, przyczyny, objawy, jak zapobiegać nawrotom, suplementacja, leczenie
Choroba wrzodowa jelit – przyczyny, objawy, suplementacja, dieta, leczenie
Popraw trawienie i metabolizm z betainą HCL
Bibliografia
- Moayyedi P, Lacy BE, Andrews CN, Enns RA, Howden CW, Vakil N. ACG and CAG Clinical Guideline: Management of Dyspepsia. Am J Gastroenterol. 2017 Jul;112(7):988-1013.
- Medić B, Babić Ž, Banić M, Ljubičić L. MODERN APPROACH TO DYSPEPSIA. Acta Clin Croat. 2021 Dec;60(4):731-738.
- Pesce M, Cargiolli M, Cassarano S, Polese B, De Conno B, Aurino L, Mancino N, Sarnelli G. Diet and functional dyspepsia: Clinical correlates and therapeutic perspectives. World J Gastroenterol. 2020 Feb 7;26(5):456-465.
Zostaw komentarz