Jak rozpoznać pierwsze objawy cukrzycy?

Cukrzyca jest poważną przewlekłą chorobą, której objawy są często bagatelizowane przez wiele lat. To natomiast może skutkować licznymi powikłaniami oraz dalszym rozwojem choroby. Dlatego warto poznać pierwsze symptomy cukrzycy, aby móc szybko wdrożyć prawidłowe leczenie, które zapobiegnie dalszemu rozwojowi tej choroby, a nawet doprowadzić do jej remisji. Jakie są wczesne objawy cukrzycy? Jak rozpoznać cukrzycę i jak kontrolować stężenie glukozy? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule. 

Pierwsze objawy cukrzycy – sygnały ostrzegawcze 

Pierwsze objawy cukrzycy mogą być niespecyficzne, przez co są często bagatelizowane. Dlatego warto je poznać, ponieważ gdy już się pojawią, będziesz mógł szybko zareagować i zapobiec rozwojowi choroby.

Do wczesnych objawów cukrzycy można zaliczyć:

• zmęczenie, które nie przemija nawet po prawidłowej regeneracji (insulina nie transportuje w odpowiedni sposób glukozy do komórek, czego konsekwencją jest brak energii i zmęczenie), 
• nadmierna drażliwość spowodowana dużym wahaniem stężenia glukozy we krwi, 
• ból głowy, 
• problemy skórne, które wynikają z podwyższonego stężenia glukozy we krwi (zaliczyć do nich można plamki o brunatnym zabarwieniu pojawiające się pod pachami i na karku oraz rumień cukrzycowy), 
• sucha skóra, szczególnie w okolicy pachwin, 
• problemy z koncentracją spowodowane dużymi wahaniami stężenia glukozy, 
• zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu,
• suchość w jamie ustnej, 
• wzmożony apetyt, które może być spowodowane nieprawidłowym transportem glukozy do komórek, 
• senność po posiłkach. 

Jak rozpoznać cukrzycę? Kiedy udać się do lekarza?

Rozpoznanie cukrzycy polega na wykonaniu odpowiednich badań oraz wizycie u specjalisty. Zacznijmy od tego, że podstawą we wczesnym wykrywaniu chorób i zaburzeń, są regularne badania, które pozwalają na szybką reakcję. Badaniami, które służą do oceny gospodarki węglowodanowej, są badania na stężenia glukozy i insuliny na czczo oraz na stężenie hemoglobiny glikowanej. Innym badaniem, które również wykonywane jest w celu diagnostyki cukrzycy, jest doustny test obciążenia glukozą (OGTT), podczas którego sprawdza się, jak organizm reaguje na podaną glukozę w konkretnych odstępach czasowych (po 1 i 2 godzinach).

Do badań, które warto wykonać u osób zdrowych minimum raz do roku, zalicza się stężenie glukozy i insuliny na czczo. Jeśli te badania wychodzą prawidłowo i nie masz żadnych objawów, które mogłyby wskazywać na zaburzenie pracy gospodarki węglowodanowej, nie ma konieczności dalszej diagnostyki. Natomiast jeśli wynik wychodzi nieprawidłowy lub masz objawy, które mogą wskazywać na zaburzenie pracy trzustki powinieneś udać się do lekarza, który skieruje Cię na dalsze badania.

Podstawą do rozpoznania cukrzycy jest stężenie glukozy na czczo wyższe, bądź równe 126 mg/dl. Jednak już wartości glukozy wyższe, bądź równe 100 mg/dl wskazują na stan przedcukrzycowy, którego nie należy bagatelizować i udać się do lekarza internisty, który dobierze prawidłowe leczenie obejmujące zmianę diety i stylu życia lub skieruje do specjalisty – diabetologa. 

Cukrzyca – wczesne objawy 

Wcześnie rozpoznane objawy cukrzycy umożliwiają szybką reakcję, która może doprowadzić do zatrzymania rozwoju choroby, zmniejszenia ryzyka powikłań lub nawet do jej remisji. Dlatego, jeśli dowiesz się, że masz stan przedcukrzycowy lub chorujesz na cukrzycę, bardzo ważne jest, abyś regularnie badał stężenie glukozy we krwi. Ocenę tego parametru umożliwi Ci glukometr lub systemy monitorujące typu FGM oraz CGM. Warto, abyś codziennie z rana monitorował stężenie glukozy oraz w zależności od ustaleń z lekarzem prowadzącym godzinę i dwie godziny po posiłku. Regularne pomiary pozwalają na szybką reakcję na zbyt duży wzrost stężenia glukozy lub zbyt duży spadek, który może wynikać nieprawidłowo dobranego leczenia. Dodatkowo regularne pomiary umożliwią ocenę sposobu żywienia i doboru prawidłowych produktów, które nie powodują dużych wahań w stężeniu glukozy. 

Kontrola glukozy i objawy cukrzycy – jak dieta może pomóc? 

Kontrolowanie glukozy nie musi być trudne, wystarczy, że wprowadzisz zdrowe modyfikacje do codziennego jadłospisu. Jedną z pierwszy praktycznych porad jest zadbanie o pełnowartościowe białko we wszystkich posiłkach. Do jego dobrych źródeł zalicza się chudy drób, ryby, owoce morza, nasiona roślin strączkowych i nabiał (skyr, ser twarogowy, serki wiejskie, ser żółty). Dziennie powinieneś zjadać minimum 1 gram białka na każdy kilogram masy ciała.

Dodatkowo nie zapomnij o warzywach i owocach, ponieważ to one powinny stanowić bazę wszystkich posiłków. Dzienne zjadaj ich minimum 400 gramów, ze znaczącą większość warzyw (⅘ tej puli powinny stanowić warzywa). Zadbaj również o to, aby w diecie pojawiały się zdrowe tłuszcze, których źródłem są oleje, orzechy, nasiona, pestki, tłuste ryby i awokado. Według rekomendacji, dziennie powinieneś zjadać 30 gramów orzechów, co jest odpowiednikiem jednej garści. Dodatkowo pamiętaj, aby unikać podjadania między posiłkami i zadbać o regularne pory posiłków, których ilość powinna być zależna od Twoich preferencji (około 3-5 posiłków w ciągu dnia). Niezmiernie ważne jest również unikanie żywności wysoko przetworzonej, węglowodanów rafinowanych (np. białe makarony, jasne pieczywo, drobne kasze), słodyczy i cukru. Produkty te powinny stanowić znaczącą mniejszość w jadłospisie. 

Poza prawidłową dietą, warto rozważyć również wdrożenie suplementacji, która może pomóc w regulacji stężenia glukozy. Do naturalnych produktów, które mogą w tym pomóc, zalicza się berberynę, która poprawia tolerancję glukozy w organizmie, przyczynia się do obniżenia stężenia hemoglobiny glikowanej i pomaga w redukcji stanu zapalnego, dzięki czemu może wpłynąć na obniżenie stężenia glukozy.

Innymi produktami, które również mogą pomóc w redukcji stężenia glukozy, są:

• kwasy omega-3, 
• kurkuma i cynamon, 
• witamina D, 
• magnez. 

Array

Podsumowanie 

Pierwsze objawy cukrzycy są często niejasne oraz bagatelizowane. Dlatego ich poznanie i zrozumienie może pomóc w doborze odpowiedniej diety i szybkim wdrożeniu leczenia. Dzięki temu będziesz mógł zapobiec wystąpieniu powikłań cukrzycy oraz cieszyć się dobrym samopoczuciem i ustąpieniem objawów, które mogły obniżać komfort życia. 

Zobacz także:

• Cukrzyca – dieta, suplementy, zioła
• Inozytol (witamina B8) – rola w organizmie, źródła i zastosowanie
• Berberyna – właściwości, przeciwwskazania, skutki uboczne, zastosowanie berberyny. Czy działa na odchudzanie?

Literatura:

1. Harreiter J, Roden M. Diabetes mellitus – Definition, Klassifikation, Diagnose, Screening und Prävention (Update 2019) [Diabetes mellitus-Definition, classification, diagnosis, screening and prevention (Update 2019)]. Wien Klin Wochenschr. 2019 May;131(Suppl 1):6-15. German.
2. Kerner W, Brückel J; German Diabetes Association. Definition, classification and diagnosis of diabetes mellitus. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2014 Jul;122(7):384-6.
3. Martín-Peláez S, Fito M, Castaner O. Mediterranean Diet Effects on Type 2 Diabetes Prevention, Disease Progression, and Related Mechanisms. A Review. Nutrients. 2020 Jul 27;12(8):2236. 
4. Chang W, Chen L, Hatch GM. Berberine as a therapy for type 2 diabetes and its complications: From mechanism of action to clinical studies. Biochem Cell Biol. 2015 Oct;93(5):479-86. 
5. Lan J, Zhao Y, Dong F, Yan Z, Zheng W, Fan J, Sun G. Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus, hyperlipemia and hypertension. J Ethnopharmacol. 2015 Feb 23;161:69-81.