Strona główna » Dziegieć. Czy warto mieć go w apteczce?
Dziegieć - czy warto mieć go w apteczce? - obrazek wyróżniający

Dziegieć. Czy warto mieć go w apteczce?

Zastanawiasz się, co dodać do swojej naturalnej apteczki, by skutecznie dbać o skórę i zdrowie? Dziegieć, znany od wieków, to jeden z naturalnych preparatów o wszechstronnym zastosowaniu. Wykorzystuje się go w pielęgnacji skóry, walce z trądzikiem, a nawet w leczeniu łuszczycy. Chcesz dowiedzieć się, jak działa i czy warto mieć go pod ręką? Przekonaj się, jakie korzyści niesie ten preparat, i odkryj praktyczne porady, jak z niego korzystać.

Co to jest dziegieć?

Dziegieć jest naturalną substancją, która powstaje w wyniku suchej destylacji drewna, najczęściej brzozowego lub sosnowego. Proces ten polega na podgrzewaniu drewna w wysokiej temperaturze, bez dostępu powietrza. Prowadzi to do uwolnienia gęstej, ciemnobrązowej lub niemal czarnej cieczy. Charakterystyczny, intensywny zapach sprawia, że trudno go pomylić z innymi preparatami.

Znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej i pielęgnacji już od wieków. Znany jest z właściwości antyseptycznych, przeciwzapalnych i przeciwgrzybiczych. Dzięki tym cechom wykorzystywano go do leczenia ran, chorób skóry, a także do ochrony przed pasożytami.

Współcześnie dziegieć jest składnikiem wielu kosmetyków i preparatów leczniczych, takich jak maści, szampony czy emulsje. Stosuje się go głównie zewnętrznie, aby wspierać zdrowie skóry i włosów. Na rynku znajdziesz go w różnych formach, od czystego dziegciu po produkty, w których jest jedynie dodatkiem.

Co to jest dziegieć? - infografika

Dziegieć brzozowy

Dziegieć brzozowy jest jedną z najbardziej znanych odmian tej substancji. Powstaje w wyniku suchej destylacji kory brzozy i charakteryzuje się nieco łagodniejszym zapachem w porównaniu do innych rodzajów dziegciu. Dzięki zawartości naturalnych fenoli i innych bioaktywnych związków ma szerokie zastosowanie w leczeniu problemów skórnych i pielęgnacji.

Najczęściej wykorzystuje się go w terapii łuszczycy. Dziegieć brzozowy zmniejsza nadmierne łuszczenie się naskórka, redukuje stany zapalne i łagodzi uczucie swędzenia. W przypadku trądziku pomaga kontrolować nadprodukcję sebum, zmniejszając ryzyko powstawania wyprysków. Jego działanie regenerujące sprawia, że przyspiesza gojenie drobnych ran i wspomaga odbudowę podrażnionej skóry.

Dziegieć brzozowy jest dostępny zarówno w czystej formie, jak i jako składnik kosmetyków czy preparatów leczniczych, takich jak maści czy szampony. Zanim jednak zdecydujesz się na jego regularne stosowanie, warto wykonać próbę uczuleniową na niewielkim fragmencie skóry, ponieważ u osób z wrażliwą cerą może powodować podrażnienia.

Dziegieć sosnowy

Dziegieć sosnowy jest kolejną odmianą tej naturalnej substancji, powstającą w wyniku suchej destylacji drewna sosnowego. W porównaniu do dziegciu brzozowego, charakteryzuje się bardziej intensywnym zapachem oraz odmiennym składem chemicznym. Dzięki wysokiej zawartości żywic i kwasów organicznych, dziegieć sosnowy znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu problemów dermatologicznych i w pielęgnacji skóry.

Jednym z głównych zastosowań dziegciu sosnowego jest łagodzenie stanów zapalnych i walka z infekcjami skórnymi. Stosuje się go w przypadku chorób takich jak łuszczyca, egzema czy atopowe zapalenie skóry. Dziegieć sosnowy wykazuje działanie odkażające i przyspiesza gojenie zmian skórnych, takich jak otarcia czy niewielkie rany. Jego właściwości przeciwgrzybicze sprawiają, że często używa się go w leczeniu grzybicy skóry i paznokci.

W pielęgnacji włosów dziegieć sosnowy pomaga regulować wydzielanie sebum. Czyni go to skutecznym środkiem w walce z łupieżem i przetłuszczaniem się skóry głowy. Często znajduje się w składzie szamponów przeznaczonych do włosów problematycznych.

Ze względu na intensywność zapachu i możliwe działanie drażniące, stosowanie dziegciu sosnowego wymaga ostrożności, zwłaszcza w przypadku skóry wrażliwej. Podobnie jak w przypadku dziegieciu brzozowego zaleca się wcześniejsze przetestowanie produktu na niewielkim obszarze skóry, aby uniknąć podrażnień.

Dziegieć — właściwości i zastosowanie

Dziegieć ma wszechstronne właściwości, które od wieków znajdują zastosowanie w pielęgnacji skóry i włosów oraz w leczeniu różnych schorzeń dermatologicznych. Działa antyseptycznie, przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczo i wspomaga regenerację tkanek. Dzięki tym cechom jest cennym składnikiem kosmetyków i preparatów leczniczych.

Jednak nie należy stosować go zbyt długo, ponieważ dziegieć, zwłaszcza węglowy, zawiera substancje, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do podrażnień i alergii kontaktowej. Dlatego jego użycie powinno być ograniczone czasowo i odbywać się pod kontrolą specjalisty.

Dziegieć w pielęgnacji skóry

Dziegieć skutecznie wspiera leczenie problemów skórnych, takich jak łuszczyca, trądzik, egzema czy atopowe zapalenie skóry. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym łagodzi podrażnienia i zmniejsza zaczerwienienia. Jego działanie antyseptyczne zapobiega namnażaniu się bakterii i drobnoustrojów, co jest szczególnie istotne w przypadku skóry z problemami zapalnymi.

W przypadku łuszczycy pomaga zmniejszyć łuszczenie się skóry i złagodzić świąd. Przy trądziku działa na dwa sposoby: reguluje nadmierne wydzielanie sebum i zmniejsza stan zapalny wyprysków. Warto stosować go w formie maści lub kremów przeznaczonych do pielęgnacji problematycznej skóry. 

Możesz też użyć dziegciu jako dodatku do kąpieli, wspomagając regenerację i kojąc podrażnienia na większych obszarach ciała.

Dziegieć w pielęgnacji włosów

Dziegieć działa też korzystnie na włosy i skórę głowy. Regularne stosowanie dziegciu, np. w szamponach, pomaga zredukować łupież, łagodzić podrażnienia skóry głowy oraz regulować przetłuszczanie się włosów. Jego właściwości przeciwgrzybicze wspierają walkę z łojotokowym zapaleniem skóry oraz innymi dolegliwościami skóry głowy, które mogą prowadzić do wypadania włosów.

Jeśli zmagasz się z problemem swędzącej skóry głowy lub nadmiernego przetłuszczania włosów, dziegieć może być skutecznym wsparciem. Znajdziesz go w specjalistycznych szamponach i odżywkach, które można włączyć do regularnej pielęgnacji. Warto jednak pamiętać, że dziegieć może mieć intensywny zapach, który nie każdemu przypadnie do gustu.

Dziegieć brzozowy na pasożyty — czy to działa?

Dziegieć brzozowy od dawna stosuje się jako naturalny środek na pasożyty skóry, takie jak wszy czy świerzbowce. Jego działanie opiera się na właściwościach antyseptycznych i odstraszających, które pomagają eliminować pasożyty oraz łagodzić związane z nimi podrażnienia.

Możesz stosować dziegieć brzozowy w formie maści lub preparatów przeznaczonych do tego celu. W przypadku problemów takich jak świerzb czy wszawica, warto skonsultować się ze specjalistą, aby dobrać odpowiednią formę aplikacji i upewnić się, że stosowanie dziegciu jest bezpieczne. 

Dziegieć zastosowanie - infografika

Jak stosować dziegieć?

Dziegieć możesz stosować na różne sposoby, w zależności od potrzeb skóry, włosów lub problemu zdrowotnego, z którym się zmagasz. Możesz go aplikować bezpośrednio na skórę lub używać jako składnik w innych kosmetykach. Zanim jednak zaczniesz regularnie stosować dziegieć, warto zapoznać się z kilkoma ważnymi zasadami.

  • Miejscowe stosowanie na skórę: możesz nakładać dziegieć bezpośrednio na zmienione chorobowo miejsca, takie jak wypryski, łuszczące się fragmenty skóry przy łuszczycy czy podrażnienia spowodowane infekcjami. Najlepiej używać preparatów, które zawierają dziegieć w odpowiednim stężeniu, aby uniknąć nadmiernego podrażnienia.
  • Dodatek do kąpieli: aby złagodzić podrażnienia skóry na większych obszarach ciała, dodaj kilka kropli dziegciu do wody w wannie. Taki zabieg działa kojąco na swędzenie i wspiera regenerację naskórka.
  • Pielęgnacja włosów: wybieraj szampony i odżywki zawierające dziegieć, aby walczyć z łupieżem, łojotokiem i innymi problemami skóry głowy. Możesz też dodać niewielką ilość czystego dziegciu do swojego ulubionego szamponu, aby wzmocnić jego działanie.
  • Kompresy na problematyczne miejsca: w przypadku trudniejszych dolegliwości, takich jak egzema czy zmiany spowodowane przez pasożyty, dziegieć możesz stosować w formie kompresów. Wystarczy nałożyć niewielką ilość preparatu na gazę, przyłożyć do zmiany skórnej i pozostawić na kilka godzin.

Dziegieć — przeciwwskazania do stosowania

Choć dziegieć ma wiele zalet, nie każdy może go stosować. Dobrze jest poznać przeciwwskazania, aby zminimalizować ryzyko ewentualnych problemów.

  • Skóra wrażliwa i alergie: dziegieć może powodować podrażnienia u osób o wrażliwej skórze lub skłonnościach do alergii. Jeśli masz delikatną cerę, przed pierwszym użyciem wykonaj próbę uczuleniową.
  • Ciąża i karmienie piersią: ze względu na brak wystarczających badań, dziegieć nie jest zalecany kobietom w ciąży i karmiącym piersią.
  • Otwarte rany i ostre stany zapalne: nie nakładaj dziegciu na otwarte rany, oparzenia czy miejsca z aktywnym, silnym stanem zapalnym, ponieważ może to nasilić podrażnienia.
  • Zalecenia lekarskie: w przypadku poważniejszych schorzeń skóry, takich jak świerzb czy zaawansowana łuszczyca, przed zastosowaniem dziegciu skonsultuj się z dermatologiem.

Ostrożne podejście do stosowania dziegciu pozwala w pełni korzystać z jego zalet, jednocześnie minimalizując ryzyko działań niepożądanych.

Dziegieć - zdjęcie poglądowe

Dziegieć — badania

Dziegieć to naturalna substancja powstająca podczas suchej destylacji drewna, od lat znajduje zastosowanie w medycynie, kosmetyce i przemyśle. Bogaty w związki fenolowe, kwasy organiczne i inne biologicznie aktywne substancje, dziegieć wykazuje właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Współczesne badania koncentrują się na analizie jego zastosowań w dermatologii, szczególnie w leczeniu łuszczycy i atopowego zapalenia skóry. Istnieją również badania nad jego potencjalnymi właściwościami przeciwnowotworowymi i antyoksydacyjnymi. Dlatego poznaj kilka faktów na jego temat:

  1. Dziegieć działa przeciwbakteryjnie dzięki zawartości związków fenolowych, które niszczą błony komórkowe bakterii i zakłócają ich procesy metaboliczne. Ponadto kwasy organiczne obecne w dziegciu obniżają pH środowiska, co hamuje wzrost i rozwój drobnoustrojów. Związki te wykazują szczególną skuteczność wobec bakterii wywołujących choroby skóry, co tłumaczy jego popularność w leczeniu infekcji dermatologicznych. Działanie dziegciu jest szybkie i efektywne, choć może wymagać ostrożnego stosowania ze względu na możliwość podrażnień skóry [1,2]. 
  2. Dziegieć charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, przeciwświądowym i przeciwmitotycznym, dzięki czemu znajduje zastosowanie w leczeniu problemów dermatologicznych. Jednak jego stosowanie może powodować niepożądane reakcje, takie jak podrażnienia skóry, zapalenie mieszków włosowych czy alergie. Szczególne obawy budzi dziegieć węglowy, zawierający substancje rakotwórcze, co ogranicza jego wykorzystanie w długoterminowej terapii. Mimo tych ograniczeń, dziegieć jest ceniony jako skuteczny środek w leczeniu niektórych chorób skóry [2].
  3. Przeciwświądowe właściwości dziegciu wynikają z jego zdolności do redukcji stanu zapalnego oraz hamowania nadmiernej aktywności komórek skóry. Fenole i inne składniki dziegciu zmniejszają uwalnianie histaminy, co łagodzi reakcje skórne na bodźce alergiczne i drażniące. Ponadto dziegieć działa łagodząco na podrażnienia, zmniejszając uczucie swędzenia i pieczenia. Jego skuteczność w redukcji świądu sprawia, że jest cenionym składnikiem preparatów dermatologicznych stosowanych w leczeniu łuszczycy i egzemy [3].

FAQ

Dziegieć FAQ - obrazek poglądowy

Na co dobry jest dziegieć?

Dziegieć pomaga w pielęgnacji skóry i włosów. Możesz go stosować na problemy skórne, takie jak łuszczyca, trądzik, egzema czy atopowe zapalenie skóry. Sprawdzi się także w leczeniu łupieżu i regulacji przetłuszczania się skóry głowy. Dziegieć brzozowy bywa używany do walki z pasożytami, na przykład ze świerzbem.

Czy dziegieć wysusza skórę?

Dziegieć może wysuszać skórę, szczególnie jeśli masz cerę suchą lub wrażliwą. Jeśli zauważysz przesuszenie, stosuj go razem z kremami nawilżającymi. Używaj dziegciu z umiarem i obserwuj, jak reaguje Twoja skóra.

Czy dziegieć jest rakotwórczy?

W dziegciu mogą znajdować się związki chemiczne, które w wysokich stężeniach są szkodliwe. Produkty dostępne w aptekach i drogeriach zawierają bezpieczne ilości dziegciu. Jeśli stosujesz go zgodnie z instrukcją, ryzyko jest znikome. W razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.

Czym różni się dziegieć brzozowy od sosnowego?

Dziegieć brzozowy powstaje z kory brzozy, a sosnowy z drewna sosnowego. Brzozowy ma łagodniejszy zapach i często stosuje się go przy łuszczycy oraz trądziku. Sosnowy jest bardziej intensywny i bywa wykorzystywany w leczeniu infekcji grzybiczych oraz łupieżu. Wybór zależy od Twoich potrzeb i preferencji.

Jak usunąć zapach dziegciu z włosów i skóry?

Zapach dziegciu możesz zneutralizować, myjąc skórę lub włosy szamponem z dodatkiem soku z cytryny lub octu jabłkowego. Na koniec spłucz włosy letnią wodą z odrobiną octu. Możesz też użyć kosmetyków o intensywnym, przyjemnym zapachu, które pomogą go zniwelować.

Zobacz także

Atopowe Zapalenie Skóry a dieta – co jeść, a czego unikać?

Skrzyp polny – właściwości i zastosowanie

Trądzik. Doceń rolę odpowiedniej pielęgnacji!

Bibliografia

  1. Diezel W, Gruner S, Anhalt GJ. ATPase-positive epidermale Langerhans-Zellen: Hemmung der ATPase durch Ammonium-bituminosulfonat (Ichthyol) und Pix lithanthracis [ATPase positive epidermal Langerhans cells: inhibition of ATPase by ammonium bituminosulfonate (Ichthyol) and pix lithanthracis]. Hautarzt. 1992 Jan;43(1):22-4. German.
  2. Roelofzen JH, Aben KK, van der Valk PG, van Houtum JL, van de Kerkhof PC, Kiemeney LA. Coal tar in dermatology. J Dermatolog Treat. 2007;18(6):329-34. 
  3. Van de Kerkhof PC. Teer in de dermatologie. Neth J Derm Ven. 1989;133:2067–70. 

Monika Sejbuk

Absolwentka dietetyki na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Twórczyni kanału YT o nazwie Monika Sejbuk.

Więcej artykułów

Post navigation

Zostaw komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Płatności
Płatności