Insulinooporność u dzieci jest coraz częściej spotykanym zaburzeniem metabolicznym. Nieprawidłowa dieta, brak ruchu i mało jakościowy sen to tylko kilka z czynników, które predysponują do rozwoju tego zaburzenia. Jeśli chcesz poznać główne przyczyny, objawy oraz sposoby na leczenie insulinoporności u dzieci, to przeczytaj ten artykuł do końca.
Czym jest insulinooporność?
Insulinooporność jest zaburzeniem metabolicznym, spowodowanym zmniejszoną wrażliwość komórek na działanie insuliny. W tej sytuacji trzustka zaczyna produkować większe ilości insuliny, aby prawidłowo transportować glukozę do komórek. Ten mechanizm trwający długofalowo znacznie obciąża trzustkę i może doprowadzić do rozwoju stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2. Niestety coraz częściej insulinooporność jest diagnozowano u dzieci. Bagatelizowanie tego zaburzenia metabolicznego może mieć poważne konsekwencje zdrowotne i znacznie obniżać jakość życia dziecka.
Skąd się bierze insulinooporność u dzieci?
Wyróżnia się różne przyczyn insulinooporności u dzieci. Jedną z nich jest nadmierna masa ciała, a w szczególności nadmiar tkanki tłuszczowej. Szczególnie do rozwoju insulinooporności predysponuje nadmiar tkanki tłuszczowej zlokalizowanej w okolicy brzucha. Tkanka tłuszczowa brzuszna jest aktywna hormonalnie i produkuje między innymi czynniki prozapalne oraz hormony, które przyczyniają się do rozwoju insulinoorponości. Kolejną częstą przyczyną insulinooporności u dzieci jest nieprawidłowa dieta, która bazuje na produktach wysoko przetworzonych o wysokim ładunku glikemicznym. Do takiej żywności możemy zaliczyć np. ciastka, cukier, wyroby cukiernicze, słone przekąski, chipsy, burgery i pizzę. Do przyczyn insulinooporności warto, także zaliczyć zaburzenia snu i niedobór aktywności fizycznej, które sprzyjają rozwojowi nadmiernej masy ciała u dzieci i w konwencji prowadzą do nieprawidłowego funkcjonowania gospodarki węglowodanowej w organizmie.
Suplementy wspomagające leczenie insulinooporności
Objawy insulinooporności u dzieci
Objawy wskazujące na insulinooporność u dzieci, mogą być mocno zróżnicowane i niejasne, przez co rozpoznanie tego zaburzenia metabolicznego, nie jest takie proste. Dlatego warto poznać najczęstsze symptomy wskazujące na insulinooporność, aby móc szybko zacząć działać. Do objawów insulinooporności u dzieci można zaliczyć:
- senność, która występuje mimo jakościowego snu,
- problemy z redukcją masy ciała,
- gorszą koncentrację i problemy z nauką,
- przewlekłe zmęczenie,
- zwiększoną chęć na słodkie,
- podwyższony poziom glukozy i triglicerydów we krwi,
- zmiany skórne w postaci ciemniejszych plam, wysypek i zgrubień oraz częstszych infekcji skórnych.
Jak leczyć insulinooporność u dzieci?
Jak leczyć insulinooporność u dzieci? To pytanie, które bardzo często rodzice zadają w gabinecie lekarskim. Na szczęściej insulinooporność nie jest jeszcze chorobą, a zaburzeniem metabolicznym. Insulinooprność można porównać do pomarańczowego światła, które sygnalizuje, że w naszym organizmie zaczęło dziać się coś złego, ale mam czas, aby temu zapobiec. Podczas leczenia insulinooporności u dzieci największe znaczenie odgrywa prawidłowa dieta oraz aktywność fizyczna.
Dieta dla dzieci z insulinoopornością
Dieta dzieci z insulinoorponością powinna bazować na kilku prostych zasadach. Po pierwsze należy zadbać o podaż warzyw i owoców. Dziennie powinny one stanowić minimum 5 porcji (z czego 4 porcje stanowią warzywa i jedną porcję stanowią owoce). Warzywa powinny stanowić minimum połowę talerza i najlepiej, aby były jak najmniej przetworzone. Przykładowo zamiast puree z brokuła, podaj różyczki gotowane al dente, a zamiast pieczonej papryki, świeżą. Wybierając owoce najlepiej postawić na te, które zawierają dużą ilość błonnika pokarmowego, który obniża indeks glikemiczny. Do takich owoców można zaliczyć owoce jagodowe (np. jagody, borówki, porzeczki, maliny, truskawki i jeżyny). Jadłospis dziecka z insulinoopornością powinien bazować na pełnoziarnistych produktach zbożowych. Bardzo ważne jest wykluczenie jasnej mąki, pszennych makaronów, białego ryżu i pszennego, oczyszczonego pieczywa. Te produkty cechują się wysokim indeksem glikemicznym przez co dochodzi do dużych wahań glukozy i insuliny we krwi, które przyczyniają się do rozwoju zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Podczas insulinooporności u dzieci, także warto do diety włączyć tłuste ryby morskie, orzechy, nasiona i pestki, oleje roślinne, które są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, które zmniejszają stan zapalny i wywierają korzystny wpływ na leczenie insulinooporności. Ponadto, należy zadbać o właściwe nawodnienie dziecka. W jadłospisie należy unikać soków i słodkich napojów. Najlepszym płynem jest woda lub delikatne napary ziołowe bez dodatku cukru.
Aktywność fizyczna, podobnie jak dieta, jest nieodłącznym elementem walki z insulinoopornością u dzieci. Wysiłek fizyczny pomaga w redukcji nadmiernej masy ciała oraz zwiększa wrażliwość tkanek na działanie insuliny. Zaleca się, aby dziecko spędzało aktywnie czas przez minimum godzinę dziennie.
Czy insulinooporność u dzieci jest uleczalna?
Insulinooporność nie jest jeszcze chorobą, a zaburzeniem metabolicznym. Przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia pozwala na całkowite cofnięcie zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Literatura
- Lee SH, Park SY, Choi CS. Insulin Resistance: From Mechanisms to Therapeutic Strategies. Diabetes Metab J. 2022 Jan;46(1):15-37. doi: 10.4093/dmj.2021.0280. Epub 2021 Dec 30. PMID: 34965646; PMCID: PMC8831809.
- Ighbariya A, Weiss R. Insulin Resistance, Prediabetes, Metabolic Syndrome: What Should Every Pediatrician Know? J Clin Res Pediatr Endocrinol. 2017 Dec 30;9(Suppl 2):49-57. doi: 10.4274/jcrpe.2017.S005. Epub 2017 Dec 27. PMID: 29280741; PMCID: PMC5790325.
- Matulewicz N, Karczewska-Kupczewska M. Insulin resistance and chronic inflammation. Postepy Hig Med Dosw (Online). 2016 Dec 20;70(0):1245-1258. PMID: 28026827.
- Valaiyapathi B, Gower B, Ashraf AP. Pathophysiology of Type 2 Diabetes in Children and Adolescents. Curr Diabetes Rev. 2020;16(3):220-229. doi: 10.2174/1573399814666180608074510. PMID: 29879890; PMCID: PMC7516333.
- DeBoer MD. Assessing and Managing the Metabolic Syndrome in Children and Adolescents. Nutrients. 2019 Aug 2;11(8):1788. doi: 10.3390/nu11081788. PMID: 31382417; PMCID: PMC6723651.
- Stąpor N, Beń-Skowronek I. Insulinooporność u dzieci [Insulin resistance in children]. Pediatr Endocrinol Diabetes Metab. 2015;20(3):107-15. Polish. doi: 10.18544/PEDM-20.03.0010. PMID: 26615047.
Zobacz także
Leave a Comment