Mastika (mastiha). Grecka żywica na wiele dolegliwości 

Chcesz poznać naturalny sposób na wsparcie zdrowia, który Grecy stosują od wieków? Mastika, czyli żywica z drzew pistacji mastyksowej, to dar natury o szerokich właściwościach leczniczych. Działa kojąco, wspiera odporność i może pomagać przy problemach trawiennych, a nawet wpływać na kondycję skóry. Poznaj bliżej mastikę i odkryj, jak ten naturalny surowiec może wspierać zdrowie i dobre samopoczucie.

Mastika — co to jest?

Mastika, inaczej mastiha, to naturalna żywica pochodząca z drzew pistacji mastyksowej (Pistacia lentiscus), które rosną przede wszystkim na greckiej wyspie Chios. Ten surowiec ma długą tradycję stosowania w medycynie naturalnej, kuchni oraz pielęgnacji. Drzewo mastyksowe wydziela żywicę o specyficznych właściwościach, a proces jej pozyskiwania wymaga dużej precyzji i jest nadal w dużej mierze wykonywany ręcznie.

Od wieków mastika wykorzystywana jest w leczeniu różnych dolegliwości, a jej charakterystyczny, lekko korzenny zapach i aromatyczny smak sprawiają, że znajduje zastosowanie również w kuchni, zwłaszcza w krajach basenu Morza Śródziemnego. Już w starożytnej Grecji używano jej do pielęgnacji zdrowia i jako składnik preparatów leczniczych. Mastika wyróżnia się właściwościami przeciwzapalnymi i antybakteryjnymi, które docenia się także dzisiaj.

Właściwości mastiki — co zawiera grecka żywica?

Ciekawi Cię, co kryje w sobie mastika? Właściwości tej greckiej żywicy wynikają z obecności licznych naturalnych substancji o korzystnym działaniu. W jej składzie znajdują się terpeny, fenole oraz kwasy roślinne o właściwościach przeciwzapalnych, antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych.  Substancje te wspierają organizm w ochronie przed drobnoustrojami i stanami zapalnymi.

Mastika zawiera też przeciwutleniacze, a ich zadaniem jest ochrona komórek przed stresem oksydacyjnym, czyli uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Przeciwutleniacze te są szczególnie cenione w kosmetyce, ponieważ pomagają opóźniać proces starzenia skóry, wspierając jej jędrność i naturalny blask. Jeśli szukasz naturalnego sposobu na wsparcie skóry, mastika może być ciekawym rozwiązaniem.

Żywica ta zawiera również olejki eteryczne, które mogą wspomóc funkcjonowanie układu oddechowego oraz pozytywnie wpłynąć na nastrój. Jeśli lubisz eksperymentować w kuchni, warto spróbować dodać mastikę do potraw – jej specyficzny, lekko korzenny aromat wzbogaci smak dań, a przy tym może wspierać trawienie.

Mastika — na co pomaga?

Zastanawiasz się, co leczy mastika? Żywica z drzewa pistacji mastyksowej znajduje zastosowanie w łagodzeniu różnych dolegliwości. Wspiera układ trawienny, pomaga dbać o zdrowie jamy ustnej, korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu krążenia, a także jest wykorzystywana w pielęgnacji skóry. Dzięki temu stała się popularnym naturalnym środkiem wspierającym zdrowie.

Działanie mastiki na układ trawienny

Mastika działa kojąco na układ trawienny, łagodząc dolegliwości takie jak zgaga, refluks żołądkowo-przełykowy i niestrawność. Badania wykazują, że składniki mastiki mogą przyczyniać się do zmniejszenia stanów zapalnych błony śluzowej żołądka. Jest to szczególnie korzystne dla osób zmagających się z wrzodami trawiennymi. Związki zawarte w mastyce wspomagają również naturalną produkcję śluzu w żołądku, pomagając w ochronie ścian przewodu pokarmowego przed kwasem żołądkowym.

Jednym z najprostszych sposobów na wsparcie trawienia jest żucie gumy mastyksowej. Dzięki temu mastika pobudza wydzielanie śliny, co poprawia trawienie już na etapie przeżuwania pokarmu. Regularne stosowanie mastiki może wspierać pracę żołądka, łagodząc objawy związane z podrażnieniem błony śluzowej oraz dyskomfort po jedzeniu. To naturalne wsparcie jest szczególnie polecane przy przewlekłych problemach trawiennych, które mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie i obniżać jakość życia.

Mastika wykazuje również działanie przeciwbakteryjne, które jest szczególnie istotne w przypadku infekcji Helicobacter pylori, czyli bakterii odpowiedzialnej za rozwój wrzodów żołądka i zapaleń błony śluzowej. Związki obecne w mastyce mogą ograniczać namnażanie się tych patogenów, jednocześnie wspierając regenerację uszkodzonych tkanek przewodu pokarmowego. Co więcej, jej właściwości przeciwzapalne pomagają redukować przewlekłe stany zapalne w żołądku i jelitach, co sprzyja poprawie funkcjonowania całego układu trawiennego. Dzięki temu mastika może być wartościowym uzupełnieniem terapii w leczeniu choroby wrzodowej oraz innych dolegliwości związanych z podrażnieniem przewodu pokarmowego.

Array

Wpływ mastiki na zdrowie jamy ustnej

Mastika wykazuje działanie antybakteryjne, które jest szczególnie korzystne w dbaniu o zdrowie jamy ustnej. Regularne żucie mastiki pomaga ograniczyć rozwój bakterii odpowiedzialnych za próchnicę oraz nieświeży oddech. Zawarte w niej substancje działają jak naturalny środek oczyszczający, wspierając utrzymanie równowagi mikroflory w jamie ustnej i zmniejszając ryzyko stanów zapalnych dziąseł.

Jeśli zależy Ci na wsparciu higieny jamy ustnej, warto spróbować naturalnej gumy mastyksowej. Wydzielana podczas żucia ślina nie tylko wspomaga trawienie, ale też pomaga neutralizować kwasy powstałe po posiłkach. Ma to korzystny wpływ na stan szkliwa i ogólną kondycję zębów. Mastika może być pomocna dla osób zmagających się z problemami przyzębia i częstymi infekcjami jamy ustnej.

Należy jednak pamiętać, że zbyt częste żucie mastiki może być niewskazane. Nadmierne żucie gumy może prowadzić do nadwyrężenia stawów skroniowo-żuchwowych, co może skutkować bólem i dyskomfortem w obrębie szczęki. Co więcej, żucie poza porami posiłków może zakłócać pracę kompleksu mioelektrycznego w jelitach, który odpowiada za prawidłowy rytm trawienia. Dlatego mastikę warto stosować z umiarem, najlepiej po posiłkach, kiedy jej działanie jest najkorzystniejsze.

Mastika a układ krążenia

Mastika może wspierać układ krążenia dzięki obecności substancji o właściwościach przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych. Badania sugerują, że związki zawarte w tej żywicy mogą wpływać na regulację stężenia cholesterolu, co jest ważne dla zdrowia serca i naczyń krwionośnych. Obniżenie stężenia lipoprotein LDL (potocznie nazywanych ,,złym cholesterolem’’) przy jednoczesnym zwiększeniu stężenia lipoprotein HDL (potocznie nazywanych ,,dobrym cholesterolem’’) pomaga utrzymać równowagę lipidową organizmu, a tym samym obniżyć ryzyko miażdżycy i innych problemów z krążeniem.

Regularne stosowanie mastiki może być pomocne dla osób dbających o utrzymanie odpowiedniego stężenia cholesterolu i zdrowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.

Mastika w pielęgnacji skóry

Mastika zdobyła popularność również w kosmetyce, zwłaszcza w pielęgnacji skóry. Zawarte w niej antyoksydanty pomagają chronić skórę przed działaniem wolnych rodników, które przyspieszają procesy starzenia. Regularne stosowanie produktów zawierających mastikę może wspierać jędrność skóry, redukując widoczność drobnych zmarszczek i poprawiając jej elastyczność.

Mastika działa także kojąco na podrażnienia, dzięki czemu jest odpowiednia dla osób o wrażliwej skórze. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym jest stosowana w produktach do skóry skłonnej do zaczerwienień, a nawet w kuracjach łagodzących objawy trądziku. Dodatkowo mastika wspomaga regenerację skóry, co może być korzystne w przypadku drobnych uszkodzeń naskórka.

Jeśli zależy Ci na naturalnej pielęgnacji, warto szukać kosmetyków z mastiką lub dodać kilka kropel olejku mastyksowego do ulubionego kremu czy balsamu. Taki prosty zabieg może wspierać codzienną ochronę i nawilżenie skóry, nadając jej zdrowy wygląd.

Jak stosować mastikę?

Mastikę można stosować na kilka sposobów, zależnie od potrzeb zdrowotnych i upodobań. Najpopularniejszą formą jest żucie naturalnej gumy mastyksowej, która pomaga w łagodzeniu problemów trawiennych i wspiera higienę jamy ustnej. Mastika jest też dostępna w formie proszku i kapsułek, co pozwala wygodnie włączyć ją do diety, szczególnie jeśli zależy Ci na wsparciu układu pokarmowego lub krążenia.

Warto spróbować również olejku mastyksowego, który może być stosowany zarówno w pielęgnacji skóry, jak i jako aromatyczny dodatek do potraw. Przy stosowaniu doustnym zwykle zaleca się spożywanie mastiki przed lub po jedzeniu, co zależy od efektu, który chcesz uzyskać.

Mastika — przed czy po jedzeniu?

Jeśli zależy Ci na pobudzeniu apetytu i przygotowaniu układu trawiennego do pracy, warto przyjąć mastikę przed jedzeniem. Żucie gumy mastyksowej lub zażycie kapsułki na czczo wspomaga produkcję śliny i enzymów trawiennych i może poprawić trawienie już na początku posiłku.

Jeśli jednak Twoim celem jest złagodzenie problemów trawiennych, takich jak zgaga czy niestrawność, najlepiej przyjmować mastikę po posiłku. Dzięki temu możesz pomóc żołądkowi w rozkładaniu spożytych pokarmów, zmniejszając ryzyko refluksu i uczucia ciężkości. Taka praktyka bywa pomocna szczególnie po ciężkich posiłkach.

Jak długo można stosować mastikę?

Długość stosowania mastiki zależy od indywidualnych potrzeb i celu suplementacji. W przypadku wsparcia układu trawiennego czy łagodzenia doraźnych dolegliwości, mastikę można stosować przez kilka tygodni, aż do złagodzenia objawów. Wielu użytkowników sięga po nią okresowo, np. po przeciążeniu układu pokarmowego lub podczas nasilenia dolegliwości żołądkowych.

Jeśli planujesz stosowanie mastiki długoterminowo, na przykład w celu wspierania zdrowia serca czy zapobiegania problemom jamy ustnej, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby określić bezpieczne dawki i czas trwania kuracji. 

Mastika — skutki uboczne i przeciwwskazania

Mastika jest uważana za bezpieczną i dobrze tolerowaną przez większość osób. Jednak, jak każdy naturalny środek, może wywołać pewne skutki uboczne u osób wrażliwych. W niektórych przypadkach mogą wystąpić łagodne objawy żołądkowe, takie jak niestrawność czy uczucie pełności, szczególnie przy stosowaniu dużych dawek.

Osoby z alergią na żywice roślinne lub z nadwrażliwością na składniki mastiki powinny zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania. Ze względu na brak wystarczających badań na temat bezpieczeństwa mastiki u kobiet w ciąży i karmiących piersią, jej stosowanie w tych grupach jest również niewskazane bez porady specjalisty.

Badania nad mastiką

Mastika od wieków była ceniona za swoje właściwości lecznicze. Współczesne badania naukowe potwierdzają wiele tradycyjnych zastosowań tej substancji, szczególnie jej działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Dodatkowo wiele aktualnych badań potwierdza jej działanie antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowe. Dlatego poznaj więcej faktów na temat mastiki, które można znaleźć w badaniach naukowych:

1. Mastika wykazuje silne działanie przeciwzapalne, dzięki zawartości związków aktywnych, takich jak polifenole i terpenoidy. Substancje te hamują aktywność prozapalnych mediatorów, takich jak cytokiny i prostaglandyny, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju stanów zapalnych. Dzięki temu mastika może łagodzić stany zapalne błon śluzowych w układzie pokarmowym, takich jak zapalenie żołądka czy jelit, oraz wspierać regenerację uszkodzonych tkanek. Jej działanie przeciwzapalne jest również pomocne w redukcji stanów zapalnych dziąseł, skóry czy stawów, co czyni ją wszechstronnym naturalnym środkiem terapeutycznym. Regularne stosowanie mastiki może wspierać organizm w walce z przewlekłymi chorobami zapalnymi, jednocześnie chroniąc przed ich powikłaniami [1]. 
2. Mastika znajduje zastosowanie we wsparciu zdrowia jamy ustnej dzięki swoim właściwościom przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym. Skutecznie ogranicza rozwój bakterii odpowiedzialnych za próchnicę, takich jak Streptococcus mutans, oraz wspomaga redukcję płytki nazębnej. Regularne żucie gumy z mastiką pomaga nie tylko usuwać resztki pokarmowe, ale także stymuluje wydzielanie śliny, co neutralizuje kwasy i wzmacnia szkliwo zębów. Dodatkowo jej działanie przeciwzapalne wspiera zdrowie dziąseł, zmniejszając ryzyko chorób przyzębia, takich jak zapalenie dziąseł [2]. 
3. Mastika wykazuje działanie przeciwcukrzycowe dzięki obecności bioaktywnych związków, takich jak terpenoidy i polifenole, które wspierają regulację stężenia glukozy we krwi. Substancje te mogą poprawiać wrażliwość komórek na insulinę, co pomaga efektywnie przetwarzać glukozę i zmniejszać ryzyko insulinooporności. Mastika wykazuje także właściwości przeciwzapalne, które odgrywają kluczową rolę w redukcji przewlekłych stanów zapalnych często towarzyszących cukrzycy typu 2. Jej działanie antyoksydacyjne chroni komórki trzustki przed stresem oksydacyjnym, co wspiera produkcję insuliny i zapobiega dalszym uszkodzeniom. Regularne stosowanie mastiki może być naturalnym wsparciem w kontroli glikemii oraz w zapobieganiu powikłaniom związanym z cukrzycą [3]. 

FAQ

Jakie są główne właściwości mastiki?

Mastika działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo, dzięki czemu wspiera organizm w walce z drobnoustrojami i stanami zapalnymi. Zawiera również przeciwutleniacze, które chronią komórki przed uszkodzeniami. Działanie antyoksydacyjne mastiki korzystnie wpływa na zdrowie skóry oraz wspiera układ trawienny.

Co leczy mastika?

Mastika może łagodzić różne problemy zdrowotne. Pomaga przy zgadze, niestrawności i refluksie, a także wspiera zdrowie jamy ustnej, zmniejszając ryzyko próchnicy i stanów zapalnych dziąseł. Dzięki działaniu antyoksydacyjnemu i przeciwzapalnemu mastika znajduje też zastosowanie w kosmetyce – przyczynia się do poprawy kondycji skóry i wspiera jej regenerację.

Czy mastika pomaga na refluks?

Tak, mastika może łagodzić refluks. Jej składniki działają kojąco na błonę śluzową żołądka, zmniejszając nadkwaśność i wspomagając trawienie. Jeśli chcesz uzyskać efekt złagodzenia objawów refluksu, stosuj mastikę po posiłkach – w tej formie może pomóc w redukcji uczucia pieczenia i dyskomfortu po jedzeniu.

Czy mastika leczy wrzody?

Mastika może wspierać regenerację błony śluzowej żołądka, co jest korzystne w przypadku wrzodów trawiennych. Jej składniki pomagają zmniejszać stany zapalne i wspierają naturalne mechanizmy ochronne żołądka. Jeśli planujesz stosować mastikę przy wrzodach, warto wcześniej skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że jest odpowiednia dla Twojego stanu zdrowia.

Mastika — jak pić?

Mastikę można spożywać jako napar lub nalewkę. Aby przygotować napar, wsyp łyżeczkę sproszkowanej mastiki do filiżanki, zalej ciepłą wodą i odstaw na kilka minut. Napar ten wspomaga trawienie i może łagodzić zgagę. Nalewka z mastiki to bardziej skoncentrowana forma – stosuj ją zgodnie z instrukcją na opakowaniu lub według zaleceń specjalisty. Możesz też dodać kilka kropel do wody lub herbaty, aby uzyskać delikatny efekt wspomagający układ pokarmowy.

Zobacz także

Co oznaczają nieprzyjemny zapach z ust i biały nalot na języku?

Zgaga i refluks – przyczyny, objawy, suplementacja, dieta, leczenie

Niestrawność – przyczyny, objawy, suplementacja, dieta, leczenie

Bibliografia

1. Liu W, Gao J, Li M, Aisa HA, Yuan T. Tirucallane triterpenoids from the mastic (Pistacia lentiscus) and their anti-inflammatory and cytotoxic activities. Phytochemistry. 2021 Feb;182:112596. 
2. Alwadi MAM, Sidhu A, Khaled MB, Aboul-Enein BH. Mastic (Pistacia lentiscus) gum and oral health: a state-of-the-art review of the literature. J Nat Med. 2023 Jun;77(3):430-445.  
3. Floris S, Di Petrillo A, Pintus F, Delogu GL. Pistacia lentiscus: Phytochemistry and Antidiabetic Properties. Nutrients. 2024 May 27;16(11):1638.