Choroba Hashimoto – jak ją rozpoznać i leczyć?

Hashimoto to przewlekłe zapalenie tarczycy wywołane błędnym działaniem układu odpornościowego. Organizm atakuje własną tarczycę, przez co jej praca spowalnia. Skutki? Zmęczenie, wypadanie włosów, przybieranie na wadze czy problemy z koncentracją. Objawy są mylące i łatwo je zbagatelizować. Leczenie polega nie tylko na przyjmowaniu leków, ale też na zmianie stylu życia i diety. Sprawdź, jak krok po kroku wspierać organizm i poprawić jakość swojego życia.

Co to jest hashimoto?

Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje własne komórki tarczycy. W efekcie dochodzi do stopniowego niszczenia gruczołu i obniżenia produkcji hormonów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Choroba Hashimoto rozwija się powoli, a jej objawy często są bagatelizowane. Problemy z wagą, zmęczenie czy sucha skóra mogą kojarzyć się z codziennym stresem, brakiem snu czy złym odżywianiem. Tymczasem nieleczone Hashimoto prowadzi do niedoczynności tarczycy i poważnych zaburzeń zdrowotnych.

Choroba występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i może pojawić się w każdym wieku. Przyczyny jej rozwoju nie są w pełni poznane, ale znaczenie mają predyspozycje genetyczne, stres, nieprawidłowa dieta czy niedobory składników odżywczych, takich jak selen czy witamina D.

Jakie są objawy hashimoto?

Hashimoto to choroba, która rozwija się powoli, a jej objawy są niespecyficzne i łatwo je przeoczyć. Początkowo możesz odczuwać jedynie przewlekłe zmęczenie lub zauważyć niewielkie zmiany w wyglądzie skóry i włosów. W miarę postępu choroby symptomy stają się bardziej zauważalne i obejmują różne układy w organizmie.

Objawy Hashimoto można podzielić na kilka głównych grup:

• skórne – dotyczą wyglądu skóry, włosów i paznokci,
• kardiologiczne – wpływające na pracę serca i układ krążenia,
• psychiczne – związane z nastrojem, koncentracją i funkcjonowaniem umysłu.

Poniżej znajdziesz szczegółowe omówienie każdego z tych rodzajów objawów.

Hashimoto – objawy skórce

Hashimoto wpływa na skórę, włosy i paznokcie. Niedobór hormonów tarczycy sprawia, że skóra staje się sucha, szorstka i traci elastyczność. Często pojawia się również:

• nadmierne rogowacenie naskórka,
• bladość skóry,
• łuszczenie się skóry, szczególnie na łokciach i kolanach.

Włosy stają się cienkie, łamliwe i wypadają, czasem nawet w dużych ilościach. Paznokcie rosną wolniej, są kruche i mają tendencję do rozdwajania się. Zmiany te mogą być jednymi z pierwszych sygnałów choroby, dlatego warto je obserwować.

Hashimoto – objawy kardiologiczne

Choroba Hashimoto wpływa także na układ krążenia i pracę serca. Niedobór hormonów tarczycy spowalnia metabolizm, co może prowadzić do szeregu problemów kardiologicznych. Wśród najczęstszych objawów znajdują się:

• bradykardia – zwolnienie pracy serca poniżej normy,
• obniżenie ciśnienia tętniczego, szczególnie skurczowego,
• obrzęki nóg, dłoni i twarzy, wynikające z zatrzymywania wody w organizmie,
• uczucie zimnych rąk i stóp, spowodowane spowolnieniem krążenia,
• zwiększone ryzyko miażdżycy i podwyższenie stężenia cholesterolu.

Bradykardia i obniżone ciśnienie mogą skutkować zawrotami głowy, uczuciem osłabienia, a nawet omdleniami.

Osoby z Hashimoto często skarżą się również na uczucie kołatania serca lub duszności podczas wysiłku. Jeśli zauważysz podobne objawy, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj odpowiednie badania.

Hashimoto – objawy psychiczne

Hashimoto może też wpływać na zdrowie psychiczne i samopoczucie. Niedobór hormonów tarczycy zaburza pracę układu nerwowego oraz równowagę neuroprzekaźników, co prowadzi do różnych objawów psychicznych i emocjonalnych. Wśród najczęstszych znajdują się:

• przewlekłe zmęczenie i brak energii,
• obniżony nastrój i skłonność do depresji,
• problemy z koncentracją i pamięcią – tzw. „mgła mózgowa”,
• drażliwość i wahania nastroju,
• uczucie niepokoju i trudności z radzeniem sobie ze stresem.

Osoby z Hashimoto często czują się przytłoczone codziennymi obowiązkami. Mogą mieć problemy z organizacją pracy, zapominaniem o prostych zadaniach czy skupieniem uwagi na dłużej. To właśnie „mgła mózgowa” sprawia, że myślenie jest spowolnione, a pamięć zawodzi.

W skrajnych przypadkach przewlekłe obniżenie nastroju prowadzi do depresji, którą warto leczyć równolegle z Hashimoto. Dodatkowo pojawia się uczucie izolacji społecznej i niepewności.

Wspieranie zdrowia psychicznego jest niezwykle ważne. Odpowiednia farmakoterapia, zmiana stylu życia oraz techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy joga, mogą poprawić samopoczucie. Warto otoczyć się wsparciem bliskich i nie bać się korzystać z pomocy specjalistów.

Jak zdiagnozować hashimoto?

Diagnoza Hashimoto wymaga wykonania kilku badań laboratoryjnych i obrazowych. Warto je wykonać, jeśli zauważysz u siebie objawy, które mogą wskazywać na problemy z tarczycą. Wczesne rozpoznanie pozwala na szybkie wdrożenie leczenia i poprawę jakości życia.

Podstawowe badania laboratoryjne:

1. TSH (hormon tyreotropowy) – jego podwyższone stężenie może wskazywać na niedoczynność tarczycy.
2. FT4 i FT3 (wolne hormony tarczycy) – pokazują, jak tarczyca pracuje i ile hormonów produkuje.
3. Anty-TPO – przeciwciała przeciwtarczycowe. Ich wysokie stężenie jest charakterystyczne dla Hashimoto.
4. Anty-TG – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie, często podwyższone w przebiegu choroby.

Dobrze jest wykonać badanie ultrasonograficzne, które pozwala ocenić wielkość tarczycy, jej strukturę oraz ewentualne zmiany, takie jak guzki czy zwłóknienia. U osób z Hashimoto tarczyca często jest niejednorodna i mniejsza niż u zdrowych osób.

Warto też sprawdzić stężenie cholesterolu, ferrytyny oraz witaminy D, ponieważ ich niedobory często towarzyszą Hashimoto.

Omega 3 Forte 1000 mg EPA, 500 mg DHA Biowen - 90 kapsułek

69,99 zł

Dodaj do koszyka

Więcej informacji

Leczenie hashimoto

Leczenie Hashimoto skupia się na uzupełnianiu brakujących hormonów tarczycy oraz wspieraniu organizmu odpowiednim stylem życia i dietą. Jest to proces długotrwały, który wymaga regularności i współpracy z lekarzem.

Leczenie farmakologiczne

Podstawą terapii Hashimoto jest stosowanie syntetycznego hormonu tarczycy – lewotyroksyny. Lek przyjmuje się na czczo, najlepiej o stałej porze, aby zapewnić jego odpowiednie wchłanianie. Dawka jest dostosowywana indywidualnie na podstawie wyników badań TSH oraz FT4.

Kilka ważnych zasad przy farmakoterapii:

• Nie popijaj lewotyroksyny kawą, herbatą ani sokiem – najlepsza jest woda.
• Odczekaj co najmniej 30 minut przed zjedzeniem śniadania.
• Informuj lekarza o innych lekach i suplementach, które przyjmujesz, ponieważ mogą wpływać na skuteczność lewotyroksyny.

Regularne kontrolowanie stężenia TSH jest niezbędne, aby upewnić się, że dawka leku jest odpowiednia. Dzięki odpowiedniej terapii można skutecznie złagodzić objawy choroby i poprawić jakość życia.

Jaka dieta przy hashimoto?

Odpowiednia dieta to ważny element we wspieraniu organizmu przy Hashimoto. Chociaż nie zastąpi leczenia farmakologicznego, może złagodzić objawy i poprawić funkcjonowanie tarczycy.

Podstawowe zasady diety przy Hashimoto:

1. Zadbaj o białko – spożywaj chude mięso, ryby, jaja i rośliny strączkowe. Białko wspiera pracę tarczycy i układu odpornościowego.
2. Uzupełniaj niedobory składników odżywczych, takich jak:
   • selen – znajdziesz go w orzechach brazylijskich,
   • cynk – obecny w pestkach dyni i owocach morza,
   • witamina D – warto suplementować, zwłaszcza w miesiącach zimowych,
   • żelazo – wspiera transport tlenu i pracę tarczycy.
3. Wybieraj zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, awokado, orzechy i tłuste ryby to źródła kwasów omega-3, które działają przeciwzapalnie.
4. Ogranicz cukry proste i przetworzoną żywność – sprzyjają one stanom zapalnym i wahaniom stężenia glukozy.

Hashimoto – co jeść?

Przy Hashimoto warto sięgać po produkty, które wspierają pracę tarczycy i pomagają zmniejszyć stan zapalny w organizmie. Szczególnie polecane są warzywa, zwłaszcza zielone liściaste, które dostarczają cennych witamin i składników. Warto włączyć do diety kasze, takie jak jaglana czy gryczana, które są lekkostrawne i odżywcze.

Tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, stanowią doskonałe źródło kwasów omega-3, które mają działanie przeciwzapalne. Nie zapominaj również o owocach – borówki, jabłka i kiwi dostarczają antyoksydantów oraz witamin wspierających Twoje zdrowie.

Hashimoto – czego nie jeść?

W przypadku choroby Hashimoto warto unikać produktów wysoko przetworzonych, które zawierają tłuszcze trans, konserwanty i nadmiar soli. Tego typu żywność może nasilać stany zapalne w organizmie, co negatywnie wpływa na funkcję tarczycy.

Ograniczenie cukrów prostych, takich jak słodycze, napoje gazowane i przetworzone wypieki, również jest kluczowe, ponieważ mogą one prowadzić do insulinooporności i przyrostu masy ciała, które często towarzyszą Hashimoto.

Nadmierne spożycie alkoholu i kofeiny także może negatywnie wpływać na równowagę hormonalną i nasilać objawy zmęczenia czy zaburzenia snu. Zbilansowana dieta, oparta na naturalnych i pełnowartościowych produktach, jest kluczowa dla wsparcia zdrowia tarczycy i ogólnego samopoczucia.

Jak żyć z hashimoto – wsparcie organizmu

Życie z Hashimoto wymaga świadomego podejścia do codziennych nawyków. Duże znaczenie mają sen, aktywność fizyczna i radzenie sobie ze stresem.

Staraj się spać przynajmniej 7–8 godzin dziennie, ponieważ brak regeneracji nasila zmęczenie i obniża samopoczucie. Warto wprowadzić umiarkowaną aktywność fizyczną, taką jak spacery, joga czy pływanie, które wspierają metabolizm i redukują napięcie. Unikaj jednak intensywnych treningów, które mogą dodatkowo obciążać organizm.

Stres wpływa negatywnie na zdrowie tarczycy, dlatego warto sięgać po techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy ćwiczenia oddechowe. Znalezienie czasu na odpoczynek i przyjemności pomaga zredukować objawy choroby.

Pamiętaj też o regularnych badaniach kontrolnych, aby monitorować stan tarczycy i stężenie witamin i składników mineralnych, takich jak witamina D czy selen.

Hashimoto a ciąża

Choroba Hashimoto nie wyklucza możliwości zajścia w ciążę, ale wymaga szczególnej troski o zdrowie i regularnej kontroli stanu tarczycy. Prawidłowe stężenie hormonów jest ważny zarówno dla poczęcia, jak i prawidłowego rozwoju dziecka.

Kobiety z Hashimoto częściej borykają się z problemami z płodnością, dlatego planowanie ciąży warto rozpocząć od wizyty u endokrynologa. Lekarz zleci odpowiednie badania, takie jak TSH, FT4 i anty-TPO, oraz dostosuje dawkę lewotyroksyny, aby utrzymać stężenie hormonów w optymalnym zakresie.

W trakcie ciąży zapotrzebowanie na hormony tarczycy wzrasta, dlatego niezbędne są regularne badania kontrolne. Niedobór hormonów może prowadzić do powikłań, takich jak poronienia, przedwczesny poród czy zaburzenia rozwoju dziecka.

Jak dbać o siebie w ciąży z Hashimoto?

• Regularnie wykonuj badania zlecone przez lekarza.
• Dbaj o zdrową, zbilansowaną dietę bogatą w selen, żelazo i kwasy omega-3.
• Odpoczywaj i unikaj stresu, który może nasilać objawy choroby.

Badania nad Hashimoto

Dieta odgrywa ważną rolę w łagodzeniu objawów Hashimoto i wspieraniu funkcji tarczycy. Badania wskazują na korzyści z indywidualnego podejścia do żywienia, uwzględniającego niedobory składników odżywczych i reakcje autoimmunologiczne. Produkty bogate w selen, cynk i kwasy omega-3 mogą chronić tarczycę przed stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym. Skuteczna dieta powinna być zbilansowana i dostosowana do potrzeb zdrowotnych pacjenta. Poznaj fakty, które mogą wspomóc leczenie Hashimoto:

1. Selen jest pierwiastkiem, który wspiera funkcję tarczycy, szczególnie poprzez redukcję stresu oksydacyjnego i regulację procesów autoimmunologicznych. Jego najlepszymi źródłami w diecie są orzechy brazylijskie, ryby morskie, owoce morza, jajka i produkty pełnoziarniste. Odpowiednia podaż selenu może zmniejszyć aktywność przeciwciał anty-TPO, co jest korzystne dla osób z Hashimoto. Zanim zdecydujesz się na suplementację, warto wykonać badania stężenia selenu we krwi, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych jego nadmiaru. Włączenie naturalnych źródeł selenu do codziennej diety może być bezpiecznym sposobem na wspieranie zdrowia tarczycy [1]. 
2. Stres oksydacyjny jest jednym z mechanizmów uszkadzających tarczycę w przebiegu Hashimoto, a kwasy tłuszczowe omega-3 mogą odgrywać kluczową rolę w jego redukcji. Dzięki swoim przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym omega-3 wspierają ochronę komórek tarczycy przed uszkodzeniami. Regularne spożywanie tłustych ryb, takich jak sardynki, śledzie czy tuńczyk, może pomóc w zmniejszeniu nasilenia stanu zapalnego i poprawie funkcji tarczycy. Omega-3 wpływają także na poprawę samopoczucia, co jest istotne, ponieważ Hashimoto często wiąże się z objawami, takimi jak zmęczenie i obniżony nastrój [2]. 
3. Dieta śródziemnomorska dostarcza składników odżywczych, które wspierają funkcję układu odpornościowego, co jest kluczowe w chorobach autoimmunologicznych, takich jak Hashimoto. Produkty bogate w antyoksydanty, witaminy E i C oraz polifenole pomagają w redukcji stresu oksydacyjnego. Zwiększenie spożycia zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek i awokado, oraz ryb morskich, wspiera regulację odpowiedzi zapalnych. Dzięki dużej zawartości błonnika, pochodzącego z warzyw, owoców i pełnoziarnistych produktów zbożowych, dieta wspiera zdrowie jelit, wpływając na funkcjonowanie osi jelitowo-tarczycowej [3]. 

FAQ

Hashimoto to nadczynność czy niedoczynność tarczycy?

Hashimoto prowadzi do niedoczynności tarczycy. Choroba autoimmunologiczna powoduje, że układ odpornościowy niszczy komórki tarczycy, co skutkuje spowolnieniem produkcji hormonów. Niedoczynność objawia się m.in. zmęczeniem, przyrostem masy ciała i problemami z koncentracją.

Czy przy Hashimoto się tyje?

Tak, przy Hashimoto często dochodzi do przybierania na wadze. Spowolniony metabolizm wynikający z niedoboru hormonów tarczycy powoduje, że organizm wolniej spala kalorie. Odpowiednie leczenie farmakologiczne i dieta pomagają kontrolować masę ciała.

Czy Hashimoto jest dziedziczne?

Hashimoto ma podłoże genetyczne i może być dziedziczne. Jeśli ktoś w rodzinie chorował na Hashimoto lub inne choroby autoimmunologiczne, ryzyko zachorowania jest większe. Jednak czynniki środowiskowe, jak stres czy dieta, również mają wpływ na rozwój choroby.

Czy Hashimoto da się wyleczyć?

Hashimoto to choroba przewlekła i obecnie nie da się jej całkowicie wyleczyć. Można jednak skutecznie kontrolować objawy za pomocą leczenia farmakologicznego, diety i zdrowego stylu życia, co pozwala prowadzić normalne życie.

Jak wyglądają ludzie z Hashimoto?

Osoby z Hashimoto często mają suchą, bladą skórę i osłabione, wypadające włosy. Twarz może być lekko opuchnięta, szczególnie wokół oczu. Często pojawia się także przybieranie na wadze, mimo zdrowej diety i aktywności fizycznej. Odpowiednie leczenie pomaga złagodzić te objawy.

Zobacz także

Dieta przy niedoczynności tarczycy

Selen – właściwości, funkcje, nadmiar i niedobór

Jak pokonać przewlekłe zmęczenie?

Bibliografia

1. Mikulska AA, Karaźniewicz-Łada M, Filipowicz D, Ruchała M, Główka FK. Metabolic Characteristics of Hashimoto’s Thyroiditis Patients and the Role of Microelements and Diet in the Disease Management-An Overview. Int J Mol Sci. 2022 Jun 13;23(12):6580.
2. Ihnatowicz P, Drywień M, Wątor P, Wojsiat J. The importance of nutritional factors and dietary management of Hashimoto’s thyroiditis. Ann Agric Environ Med. 2020 Jun 19;27(2):184-193. 
3. Ülker MT, Çolak GA, Baş M, Erdem MG. Evaluation of the effect of gluten-free diet and Mediterranean diet on autoimmune system in patients with Hashimoto’s thyroiditis. Food Sci Nutr. 2023 Nov 20;12(2):1180-1188.